Langaluze paraleloko bi eskailerak edo gehiagok eratzen dute eskailera mota hori. Bata bestearen barnean ahokatuta daude eskailerak, eta soka- eta txirrika-sistema batek elkartzen ditu. Sokei eta txirrikei eragiteko, tornu edo dibidieta erabiltzen dugu eta, hartara, eskailerak hedatzea eta gorago igotzea lortzen dugu (ikusi 958. irudia).
Los accionamientos secundarios en un torno, como por ejemplo el accionamiento de la pinza de sujeción o del contrapunto (fíg. 4.9) dan como resultado una posibilidad de automatización importante para tornear, en unión con otros accionamientos de avance neumáticos.
4.9 irudiko kontrapuntuaren eragintzan bezala (urdina), tornuetan zulatze-unitateak munta ditzakegu eta, hala, aitzinamendu oleopneumatikoen ordez zilindro pneumatikoak eta dagozkien aginteak erabiliko ditugu.
De forma parecida al accionamiento del contrapunto (azul), según la figura 4.9, pueden instalarse unidades de taladrar en tornos donde el cilindro neumático, con sumando, sustituya a un avance oleoneumático.
Seriean ekoizteko torneatzeko unitate berezi oso baten adibide gisa aukeratu dugu 4.10 irudiko programatutako tornua.
Como ejemplo de una unidad especial de torneado completa, para la producción en serie, se ha seleccionado un torno programado tal como se muestra en la figura 4.10.
Horrek ez du esan nahi eskuz eragindako tornu zaharrak edo bereziki txikiak diren tornuak ezin izango ditugunik aitzinamendu-sistema pneumatikoz guztiz edo atalka hornitu edota pneumatikak ezingo duenik aurretik tornuak duen gailuren bat ordezkatu.
Esto no excluye el que tornos antiguos o especialmente pequeños con accionamientos manuales puedan ser equipados parcial o totalmente con avances neumáticos, o que la neumática pueda sustituir un dispositivo de torneado ya existente.
Adibidean erakusten da luzetarako eta zeharkako mugimenduak egin ahal izateko nola munta daitezkeen tornu baten atzean instalatutako bi aitzinamendu-unitate.
El ejemplo indicado muestra el montaje de dos unidades de avance para el movimiento longitudinal y transversal, instaladas posteriormente en un torno.
Beraz, bistakoa da berehala ohitu behar dugula makina berriekin. Halaber, makinen ohiko sailkapena neurri batean alde batera utzi tornua, fresatzeko makina, karrakagailua eta abar, eta egungo makina-erreminten konplexutasuna hobeto definituko duten izen eta jakintza zehatzagoak erabil behar ditugu.
Por tanto, es evidente que debemos familiarizarnos enseguida con las nuevas máquinas e ir abandonando, hasta cierto punto -claro está-, la clasificación convencional de aquéllas -torno, fresadora, limadora...- por designaciones y conocimientos más precisos que definan mejor la complejidad de las máquinasherramientas actuales.
Geroago, 1835ean, Sir Joseph Whitworth-ek tornu platerdun bat patentatu zuen. Halaber, beste makina batzuk garatu zituen eta, horren bidez, Wilkinsonen eta Maudslayren makinen hedapena areagotu egin zuen. Tresna horiei esker, hazbetearen milioireneko doitasuna (hots, 0,0000254 milimetrokoa) lortu zuen, harien profila eta hari-neurriak bateratu zituen eta abar.
Inicialmente para el rectificado de piezas cilíndricas se utilizaba el torno, acoplando en sucarro longitudinal un cabezal portamuelas (de rectificar).
Makina horretan, tornuko eta fresatzeko makinakomekanizazioan lortutako jakintzek eta esperientziak egin dute bat, batez ere garai batean fresaketa-lanak (forma jakineko artekak, lauketak, mataderak, zatiketa angeluarrak eta abar) egiteko tornu paraleloetan erabiltzen zen tresneriari dagokionez, baina gaur egungo teknologiarekin.
Hona hemen gaur egungo industrian ditugun tornuen lehen sailkapen bat (gutxi gorabeherakoa, egia esan):
Una primera clasificación de los distintos tipos de tornos que nos podemos encontrar en la industria actual -aproximada, para no faltar a la verdad- es la siguiente:
Edozein makina (tornuak, fresatzeko makinak, mandrinatzeko makinak, artezteko makinak eta abar) edo ekipo gauzatu beharreko mekanizazioen ezaugarri egokienetarako pentsatua dagoela oinarri hartuta, jatorrizko ezaugarri horien jarraipena ahalik eta hobekiena bermatzeko beharrezkoak diren jarduera guztiak bildu behar dituzte mantentze-lanek, eta baita horien diseinuan jasotako mekanizazioak gauzatzeko erabilgarritasuna ere.
Sentando la base de que toda máquina (torno, fresadora, mandrinadora, rectificadora, etc.) o equipo está proyectado para unas características idóneas de los mecanizados a ejecutar, los trabajos de mantenimiento deben incluir todas las actividades necesarias para garantizar de la mejor forma posible la continuidad de estas características originales, así como máxima disponibilidad para ejecutar los mecanizados contemplados en su
- Gainazal etenak mekanizatzeko, zuzenketa-koefiziente bat aplikatu behar zaie balio horiei (= 0,75 0,85). Azalik gabeko arbastu-lanetarako, zuzenketa-koefiziente batekin biderkatu behar dira taulan agertzen diren balioak (= 1,1). Taulan agertzen diren balio batzuk tornuak behar adinako potentzia duenean baino ezin dira praktikan jarri.
Tornuaren X ardatza ohiko kasu horietako bat da; izan ere, malgutasun-arrazoiak direla eta, X ardatzak ez du 90º-ko angelua osatzen Z ardatzarekin, eta beste balio bat hartzen du.
Un caso típico es el eje X de torno que por motivos de robustez no forma 90º con el eje Z, sino que tiene otro valor.
Si no se selecciona compensación de radio (G40), en una fresadora el CNC colocará el centro de la herramientasobre la trayectoria programada; en un torno el CNC colocará la punta teórica de la herramientasobre la trayectoria programada.
El CNC dispone de una carpeta MTB diferente para cada tipo de software instalado; MTB_T para el torno, MTB_M para fresadora y MTB_MC para motion control.
Hala ere, bi tornu mota horietarako nahikoa izan daiteke torloju patroiaren doitasuna kontrolatzeko fitxa bat (90º-an antolatutako lau sortzailetan zehar finkatutako eta kontrolatutako luzera batean).
Askoz errazagoa da ardatzarekiko zut dauden bi aldekogainazal zilindriko bat tornuan arbastatzea eta, ondoren, artezteko makinan amaitzea.
En cambio, es relativamente mucho más fácil desbastar en torno, y después terminar en rectificadora una superficie cilíndrica con dos caras perpendiculares a sueje.
TPM tekniketan sartuta dago gaur egun, eta makinak (tornuak, fresatzeko makinak, mandrinatzeko makinak eta abar) edo/eta ekipoak manipulatzen dituzten fabrikazio-langileek egiten dute. Langile horiek, gainera, mekanizazio-prozesuak gauzatzeaz gain:
Nos podemos encontrar con tornos -tanto convencionales, como CNC- que tienen potencia y recursos limitados, de manera que sólo pueden realizar ciertas operaciones de corte, lo que elimina la posibilidad de empleo de ciertos tipos de herramientas.
La trayectoria del avance puede implicar variaciones en la profundidad o en la anchura del corte durante la operación, p.ej.: en el perfilado, tanto en el torno como en la fresadora, durante el avance de la herramienta se producen cambios en la profundidad y el ancho de pasada respectivamente.
Abiadura txikien sortan erabiltzen bada ere, transmiti dezakeen potentzia handi samarra da, esate baterako, hariztatze-ardatza tornu konbentzional batean.
Aunque suempleoes dentro de la gama de pequeñas velocidades, la potencia que puede transmitir es bastante elevada, p.ej. eje de roscado en un torno convencional.
Premien arabera, batzuetan kremailera finko egoten da, eta gurpilak bira egiten duenean mugitzen da elementu mugikorra; esate baterako, orga nagusiaren desplazamenduatornu batean zilindraketak irauten duen bitartean. Beste batzuetan, alderantziz gertatzen da, hau da, gurpila erdian dago finkatuta, eta bira egitean organo mugikorrari lotuta dagoen kremailera mugitu egiten da; hori da arrabotatzeko makinaren edo zulatzeko makinaren torlojuaren kasua.
Dependiendo de las necesidades, en ocasiones la cremallera está fija y al girar la rueda se desplaza el elementomóvil p.ej. desplazamiento del carro principal durante el cilindrado en un torno, y en otras es al revés; esto es, la rueda está fijada en sucentro y al girar, la cremallera que va unida al órgano móvil se desplaza; éste es el caso de la c
Engranaje bidezko abiadura-aldaketaren beste sistema adierazgarri bat pinoi lerragarriaren eta balantzinaren arteko konbinazioa da. Horren adibide bat tornu baten aitzinamendu-kaxa da Norton motakoa.
motorrak eragindako higidura abiadura-kaxara igarotzen da (zuzenean, polea baten higidura jasotzen duen ardatz baten bitartez, edo zeharka, enbrage-sistema baten bitartez), eta, engranaje-konbinaketen bitartez, torloju nagusira igarotzen da. Torloju horren muturrean dago jarrita, esate baterako, gakoak dituen plater orokor bat, tornuaren kasuan, edo ardatz fresa-etxe bat, fresatzeko makinaren kasuan.
Egia da eragiketen eskaintza beste makina batzuekin zabal dezakegula, baina, oraingoz, errealistago deritzogu kontuan hartze institutuetakotailer guztietan elektrohigadura-makinarik, puntzonatzeko CNC makinarik, CNC tornurik edo fresatzeko CNC makinarik ez dagoela, baina adierazitako oinarrizkoak tailer guztietan daudela.
0. kapituluan ikusi dugunez, tornuetan eta beste makina batzuetan artezteko makinetan, zulatzeko makinetan, tailatzeko makinetan eta abar, makinaren ardatz nagusiarekin bat egiten duen eta eskuzko eragintza, eragintza pneumatikoa, hidraulikoa eta abar izan dezakeen plater zirkular bat (mandrilizenarekin ere ezagutzen dena) erabiltzen da leuna artekekin, edo 3-4 gako independenterekin edo bestelakoekin heltzeko eta eusteko elementu orokor gisa.
Un plato circular (también conocido como mandril) solidario al eje principal de la máquina, liso con ranuras o dotado de 3 o 4 garras -independientes o no- de accionamiento manual, neumático, hidráulico, etc., forma parte de los tornos y de algunas otras máquinas -rectificadoras, taladradoras, talladoras, etc.- como ya se ha visto en el capítulo 0, como elemento universal de sujeción y soporte.
Fresatzeko makinen, mandrinatzeko makinen, karrakagailuen, arraboten, mortasatzeko makinen eta artezteko makina eta zulatzeko makina batzuen mahaiak hainbat forma geometriko izan ditzake (angeluzuzena, karratua, hexagonala, zirkularra eta abar). Tornuen kasuan heltzeko eta eusteko sistema orokorra platera den bezala, beste makina horietan gakoak betetzen du funtzio hori, lan unitarioak egin behar direnean.
La mesa de las fresadoras, mandrinadoras, limadoras, cepillos, mortajadoras, así como de algunas rectificadoras y taladradoras puede adoptar diferentes geometrías: rectangular, cuadrada, hexagonal, circular, etc.; y de la misma manera que para el torno el platoes el sistema universal de sujeción y soporte, lo es la mordaza para este otro tipo de máquinas cuando se trata de realizar trabajos u
El mecanizado de tornillos sinfín es un trabajo que se realiza normalmente en torno, pero también se puede realizar en la fresadora o en una talladora con el utillaje adecuado.
Izen hori badagoen edo arauzkoa den ez badakigu ere, honako hauetarako erabiltzen dugu: tornu baten oinarrizko egitura batean eraikita dauden, eta torneatutako piezan fresatzeko, zulatzeko, mandrinatzeko, hariztatzeko eta engranajeak taillatzeko lan guztiak torneatzeko lanez gain egiteko aukera ematen duten makinak.
Oro har, mekanizazio-prozesuetan, torneatzeko lan guztiak tornu konbentzional batean edo CNC tornu batean egin daitezke, eta piezak fresatzeko, zulatzeko, hariztatzeko, edota hortzak kanpotik zein barrutik taillatzeko lanak eskatzen baditu, berriz, beste makina bat edo batzuk erabili behar ditugu mekanizazioa osatzeko.
Su aspecto y configuración recuerdan a un torno: "inicialmente para el rectificado de piezas cilíndricas se utilizaba el torno...", aunque les separan grandes diferencias constructivas y de funcionamiento.
Makinaren (tornua, fresatzeko makina, mandrinatzeko makina eta abar) ekintza guztiak automatizatzeko eta kontrolatzeko diseinatutako eta egindako sistema bat da Zenbakizko Kontrola.
Barratik abiatuta piezak mekanizatzeko tornu automatiko espekadunak errendimendu bikaina duten makinak dira. Horregatik, gaur egun tornu automatizatuagoak badaude ere, oraindik erabiltzen dira fabrikazio mekanikoko industrietan.
En los tornos automáticos monohusillos, las herramientas actúan de forma sucesiva y sincronizada, y, después de realizar sufunción, permanecen estacionarias hasta el siguiente ciclo.
Tornu biragarrian egiten diren lanak (dorrean prestatutakoez gain) zeharkako eta luzetarako higidura duen erreminta-etxearekin osatzen dira.
Las operaciones que se realizan en el torno revólver, además de las preparadas en la torre, se complementan con portaherramientas de movimiento transversal y longitudinal.
Tornu-modelo hori txantiloiak kopiatzeko tornu mekaniko baten bilakaera da. Hain zuzen ere, Zenbakizko Kontrolekosistema bat egokitu eta konfiguratu da kopiatzeko tornu horretan.
Kopiatzeko tornuaizen zuzena tornu kopiagailuduna izango litzateke gailu berezi batez hornitutako tornu paralelo konbentzional bat izan ohi da. Gailu horren sistema honako hauetako bat izan daiteke:
Hurrengo orrialdeko lehen irudian ikus dezakegunez, aireko tornuetakoak baino luzera (altuera) handiagoa duten eta tornu paraleloetan mekanizatu ezin diren diametro handiak (forma erregularrekoak zein irregularrekoak) mekanizatzeko pentsatuta daude tornu horiek.
Lehen sailkapen horretan, ez ditugu CNC tornuak (Zenbakizko Kontrolekoak) aipatu. Izan ere, sailkapenean zerrendatutako gehienak sistema horren bidez kontrolatuta daude.
En esta primera clasificación no hemos hecho referencia a los tornos CNC (de Control Numérico) porque la mayoría de los relacionados en ella, hoy en día están controlados por este sistema.
Beraz, CNC tornuak berariazko mota gisa aipatzea ez da egia osoa esatea. Nolanahi ere, sistema horren bidez gobernatutako tornu paraleloakbankada horizontalekoak edo inklinatukoak aipatzeko erabili ohi da izen hori.
Por tanto, entendemos que referirnos a un tipo de torno como propio de CNC es falsear la realidad; aunque habitualmente se utiliza esta denominación para referirse a tornos paralelos -de bancada horizontal o inclinada- gobernados mediante este sistema.