LANEKI hiztegia

madera Bilatu madera testuinguru gehiagotan

1

eu zur

zur > madera (3 testuinguru)

eu testuak	es testuak
Pieza baten muturra 45 graduko angelua eratu arte jaten dugu, bestearen muturra 45 graduko angelua eratu arte mozten dugu, eta zur-erdia eskuairan jaten dugu.	El extremo de una pieza se rebaja a inglete; el extremo de la otra se corta a inglete, y se rebaja a.escuadra la media madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Zurezko zuntzak eta haien fekulak (bereziki, almidoia) jaten dituzte harrek, eta zurgizena zulatzen dute nagusiki.	Estos gusanos son voracísimos de las fibras leñosas y de las féculas que contienen, especialmente del almidón, perforando principalmente la albura de la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Zuntzen eta zelula-hodien elkarketak zurezko balak eratzen ditu, baita ehuna ere (ikusi 3. irudia). Zahartzen direnean, zelulak zurtu egiten dira, eta ligninak inpregnatzen ditu: nabarmenki gogortzen da lignina, egur ezin hobea eratzen du, eta behar duten zurruntasuna ematen die zuhaitzei.	La unión de las fibras con los vasos celulares forma los haces leñosos, y el tejido (figura 3). Cuando envejece la célula, se lignifiea y se impregna de lignina, materia que se endurece considerablemente; forma la madera perfecta, y confiere al árbol la necesaria rigidez.
Materiala: Egurraren teknologia

zur > madera (19 testuinguru)

eu testuak	es testuak
Teilak berriz ere erabili eta azkar jaitsi ahal izateko, zurezko kanaleta bat egiten zuten taulak eta oholak batuta (10. irudia).	Con el fin de reutilizar las tejas y poder bajarlas de una manera rápida se fabricaba una canaleta de madera, uniendo tablas y tablones (Fig. 10).
Materiala: Igeltserotza
Zura ahal beste aprobetxatzeko, zur okerrak edo bihurrituak ere erabiltzen zituzten teilatuak egiteko; halako zurarekin, baina, nekez egin zitekeen behar bezalako teilaturik.	El aprovechamiento máximo de la madera hacía que se utilizasen maderas curvas o retorcidas que, luego, hacían difícil la correcta realización del tejado.
Materiala: Igeltserotza
Arrastel bertikalak, berriz, estalkiaren gainean finkatuko ditugu zuzenean; eta, horretarako, puntapax arruntak erabiliko ditugu, estalkia zurezkoa bada; estalkia morterozkoa edo hormigoizkoa bada, berriz, altzairuko puntapaxak edo ziriak eta gabilak erabiliko ditugu.	Los rastreles verticales se fijarán directamente sobre la cubierta con puntas, si es de madera, o puntas de acero o tacos y tirafondos si es sobre mortero u hormigón.
Materiala: Igeltserotza
Masa oraindik bigun dagoela, zurezko langetak kendu egingo ditugu, eta masa-arrastela besterik ez dugu utziko.	Mientras la masa esté aún tierna se retirarán los largueros de madera hasta dejar, solamente el rastrel de masa.
Materiala: Igeltserotza
Langilea zurezko arrastelen gainean jartzen ari da teila.	Ejemplo de un obrero colocando teja sobre rastreles de madera.
Materiala: Igeltserotza
Teilatua desmuntatzea, hortaz, lan arriskutsua gerta daiteke; izan ere, desmuntatze-prozesuan zura teilatutik behera botatzen dugu, eta zureko puntapaxek urradurak eragin ditzakete langileen arropetan nahiz azalean.	Esto, unido a la forma de llevar a cabo el desescombro -arrojando desde el tejado las maderas-, hace que sea peligroso, ya que las puntas o partes salientes de la madera, pueden ocasionar enganchones en la ropa o desgarros en la piel del trabajador.
Materiala: Igeltserotza
Zurak ebakia izan dezake aurremarkoaren langetean bermatutako muturrean, eta lauzaren eta kargaren neurriaren araberakoa izango da ebakia (4. eta 5. irudiak).	La madera puede tener un corte practicado en el extremo que apoye en el larguero del premarco, rebajando en la medida del azulejo y la carga (Fig. 4 y 5).
Materiala: Igeltserotza
Dilata daitezkeen materialak sartu behar ditugu junturan, txintxorrik edo hautsik ez barneratzeko (irudian, poliexpana ageri da, junturak betetzeko material ohikoenetako bat, zurarekin eta plastikozko omega batzuekin batera); bestela, dilatazio-junturetan txintxorrak edo hautsa sartuz gero, junturak ez du bere egitekoa beteko, eta, gainera, itsusi geratuko da akabera.	Es importante dejar materiales que permitan la dilatación dentro de la junta -en la ilustración poliexpan que, junto a la madera y unos omegas de plástico, suelen ser los materiales para rellenar o tapar juntas más comunes-, para que no se meta por ella cascotes o polvo que dificulten su misión y afeen el acabado.
Materiala: Igeltserotza
Zintarria dagokion lekura eramateko, zurezko karratutxoa edo taula jarriko dugu haren gainean, eta igeltsero-mailuaz joko dugu behar bestetan.	Para llevar el bordillo a su sitio se colocará un cuadradillo de madera o tabla sobre él, y se le golpeará con una maceta las veces que sean necesarias.
Materiala: Igeltserotza
Ezkerretik eskuinera harriak lehorrean leuntzeko arrabota motak: nylonezko bat eta alanbrezko bi, horietako bat zurezko euskarriduna eta bestea plastikozko kirtenduna.	Distintos tipos de cepillo para cepillar en seco, de derecha a izquierda: de nylon, de alambre con soporte de madera y de alambre con mango de plástico.
Materiala: Igeltserotza
Zinbriak zinbela izan behar du; zinbel hori zurezkoa izango da, eta soka edukiko du. Sokaren mutur bat trazatuaren erdialdean lotuta egongo da; beste muturra berriz mugitu egin ahal izango da, eta, hala, lerro zuzena trazatu ahal izango du. Lerro horrek zinbria erdialdetik zeharkatuko du kanpora irten arte, konpasaren antzera.	La cimbra ha de contar con un cimbrel, fabricado en madera o hecho con una cuerda, que permitirá moverse desde un extremo -coincidente con el centro de trazado- logrando una línea recta que atraviese la cimbra desde su centro y sobresalga de ella, similar a un compás.
Materiala: Igeltserotza
Altuera eta nibel hori lortzeko, zurezko ziriekin, kartoiekin eta harearekin (horixe da gomendagarriena) altxa dezakegu erregela (14. irudia).	Para conseguir esta altura y nivelado se puede calzar con tacos de madera, cartones o, lo que se recomienda, hacerlo sobre arena (Fig. 14).
Materiala: Igeltserotza
Erregela bat, falkak eta zurezko ziriak erabiliz altxatuta.	Ejemplo del calzado de una regla usando cuñas y tacos de madera.
Materiala: Igeltserotza
Horretarako, xaflatu beharreko gela zarpiatzean, ohol bat jarriko dugu aurremarkotik gertuen dagoen berdingidaren eta aurremarkoaren zuraren gainean.	Para ello a la hora de enfoscar la habitación a enchapar, se puede utilizar una tabla que apoye en la maestra mas próxima al premarco por un lado y en la madera del premarco.
Materiala: Igeltserotza
Zinbriarik ez badugu, guk geuk egin dezakegu igeltserotzako materialak erabilita: adreilua, oholak, igeltsua, zura eta iltzeak beharko ditugu, eta arretaz egin beharko dugu lan, arkuari dagokion kurbatura emateko.	En el supuesto en el que no se cuente con una cimbra, se puede fabricar una in situ con los materiales propios de un albañil: ladrillo, tablones, yeso, madera y clavos, cuidando, eso sí, de conseguir la curvatura apropiada en el arco.
Materiala: Igeltserotza
Trenkadaren amaieran edo hasieran dagoen gainaldea hormigoizkoa denean edo azala laua denean (masa nekez itsasten den azala), zenbait lotune egin beharko ditugu. Hala, gainaldea zurezkoa bada, puntapaxak iltzatuko dizkiogu, edo tetrazerozko hagatxoak, kasu honetan bezala (14. irudia).	Cuando la superficie contra la que se va a morir o arrancar un tabique sea de hormigón o una superficie lisa, de difícil adherencia para la masa, se habrán de practicar unos enlaces clavando puntas, si fuese madera o, como en este caso, unas varillas de tetracero (Fig. 14).
Materiala: Igeltserotza
Zepoa taula bat da, eta erregelaren goialdea palankaz jasotzen du. Zepoa sabaiaren kontra altxatu behar dugu zurezko ziriarekin (ez dugu sekula ere adreilu zatirik erabili behar, eroriz gero adreiluak baten bati jo diezaioke eta); hartara, palankak beherantz egingo dio erregelari presioa; finkatuta geratuko da, eta ezin izango da mugitu.	El cepo consiste en una tabla que apalanca la parte superior de la regla, calzándola con un taco de madera (nunca cascotes de ladrillos, ya que si se cae puede golpear a alguien) contra el techo, de manera que presione la regla hacia abajo, fijándola e impidiendo que se mueva.
Materiala: Igeltserotza
Zur iltzatua	Madera clavada
Materiala: Igeltserotza
Teilatuko zati hondatuak desmuntatzean, zura ez da berriz ere erabiltzen; beraz, zurari ez dizkiogu puntapaxak kendu behar.	Al desmontar las zonas deterioradas del tejado no se suele contemplar la reutilización de las maderas, por lo que no se limpia la madera de puntas.
Materiala: Igeltserotza

2

eu egur

egur > madera (518 testuinguru)

eu testuak	es testuak
Egur batzuen eta besteen iraunkortasuna oso ezberdina da, espeziearen, zuhaitzak ipurditik mozteko eta lehortzeko moduaren eta abarren arabera ez ezik, baita ingurumenaren eta egurra obran jartzeko baldintzen arabera ere.	La duración de la madera varía mucho, no sólo según la especie, la forma de apeo, de secado, etc., sino principalmente según el medio ambiente y condiciones de la puesta en obra.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko edo metalezko uztarriak dira markoak, eta ateei, leihoei eta balkoiei eusten diete.	Son cercos de madera o de metal, donde se sujetan las puertas, ventanas, y balcones.
Materiala: Egurraren teknologia
eta egurraren lan-koefizientea 60 kg/cm2 bada:	El coeficiente de trabajo de la madera es de 60 Kg./cm2.
Materiala: Egurraren teknologia
Kalkulatu zenbat neurtzen duen egurrezko zutikoaren zeharkako ebakidura karratuaren aldeak, zutikoa 3,5 m garai bada, 12.000 kg-ko pisuari euts badiezaioke	Calcular el lado de la sección transversal cuadrada de un poste.de madera de 3"5 m. de altura, que tiene que sostener una carga de 12.000 Kg.
Materiala: Egurraren teknologia
Rondeletek esperimentuak egin zituen zutikoetarako eta zutoinetarako erabiltzen ditugun egur motekin, eta zera ondorioztatu zuen: piezaren L garaieraren eta zeharkako ebakiduraren d alde txikiaren arteko egokitasuna handitu ahala, txikiagoa da egurraren erresistentzia.	Rondelet, de sus experiencias sobre maderas empleadas para pies derechos o postes, deduce que: la resistencia disminuye a medida que aumenta la relación existente entre la altura L de la pieza y la menor dimensión d de la sección transversal.
Materiala: Egurraren teknologia
Hori dela eta, inoiz ere ezin dezakegu jakin zehatz-mehatz zer egur erabiltzen ari garen, eta komenigarriena da egurra hausten duen kargaren 1/10eko hartzea segurtasun-kargatzat.	Por esto, como nunca se conoce perfectamente la madera que se emplea, es preferible tomar como carga de seguridad 1/10 de la carga que determina la rotura.
Materiala: Egurraren teknologia
XXI. taula. EGURRAREN PROPIETATE MEKANIKOAK ETA EGURRA HAUSTEKO KARGA, kg/cm2-TAN	Tabla XXI. PROPIEDADES MECíNICAS DE LA MADERA, CON LA CARGA DE ROTURA EN KG./CM2.
Materiala: Egurraren teknologia
Egur mota	Clases de madera
Materiala: Egurraren teknologia
Taulak erakusten duenez, desberdintasun nabarmenak daude egur moten artean erresistentziaren aldetik eta, maiz, espezie bereko egurren artean ere nabari dira desberdintasun horiek, egurraren jatorriaren eta egoeraren arabera.	A la vista de la tabla, observamos las notables diferencias de resistencia que pueden existir entre las distintas clases de maderas, diferencias que se manifiestan también con frecuencia entre maderas de la misma especie, según su procedencia y su estado.
Materiala: Egurraren teknologia
Konpresio kubikoa da egurrezko piezaren luzera zeharkako ebakiduraren neurririk txikiena halako 12 baino txikiagoa denean sortzen den konpresioa; halakoetan, ez da sortzen gilbordurarik.	Se llama así, cuando la longitud de la pieza de madera es inferior a doce veces la menor dimensión de la sección transversal; en este caso no existe el fenómeno de pandeo.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraren lan-koefizientea kalkulatzeko, XXI. taulako haustura-karga zati aukeratzen dugun segurtasun-karga (1/5, 1/7, 1/10) egin behar dugu.	El coeficiente de trabajo de la madera lo hallamos dividiendo la carga de rotura que nos da la Tabla XXI, por la carga de seguridad (1/5, 1/7, 1/10) a que queremos que trabaje la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Ipurditik moztu berria den zuhaitzaren egurrak ebakiduraren aurka duen erresistentzia egur lehorrak duenaren %70ekoa baino ez da.	La resistencia a cortadura de la madera recién apeada, es sólo un 70 % de la resistencia de la madera seca.
Materiala: Egurraren teknologia
Mutur batean sartuta dagoen egurrezko pieza ardatzarekiko norabide normalean biratzen dugunean, aske dagoen muturrean palanka-besoarena egiten duen indarraren ondorioz, zuntz zuzenak kurba helikoidal bihurtzen dira. Hain zuzen ere, deformazio horren kontrako erresistentzia da bihurduraren aurkako erresistentzia (ikusi 1.103. irudia).	Cuando una pieza de madera empotrada por un extremo sufre un giro normal a su eje, debido a una fuerza que obra con un brazo de palanca en su extremo libre, las fibras rectas se convierten en curvas helicoidales; y la resistencia opuesta a esta deformación se denomina torsión (fig. 1103).
Materiala: Egurraren teknologia
EGURRAREN ERRESISTENTZIARI BURUZKO OHARRAK	OBSERVACIONES SOBRE LA RESISTENCIA DE LAS MADERAS
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko piezak labean lehortzeak elastikotasun-koefizientea txikiagotzen du.	a Las maderas desecadas en estufas, disminuyen el coeficiente i de elasticidad.
Materiala: Egurraren teknologia
4. Zuhaitz gazteek ematen duten egurra elastikoagoa da zuhaitz zaharrek ematen dutena baino.	4," Los árboles jóvenes producen maderas más elásticas que los árboles viejos.
Materiala: Egurraren teknologia
Trakzio-lana egiten duten egurrezko piezetan, akatsek garrantzi handia dute, eta haustura gehienak adabegien parean gertatzen dira.	a En las maderas que trabajan a tracción, los defectos tienen gran importancia, verificándose la mayoría de las rupturas al nivel de los nudos.
Materiala: Egurraren teknologia
Eraikuntzarako erabili behar baditugu, horizontalean bermatu behar baditugu eta flexioari aurre egin behar badiote, akats gutxi dituzten edo batere akatsik ez duten piezak aukeratu behar ditugu egurrezko piezen sortatik.	a En una partida de maderas destinadas a la construcción, que han de ir apoyadas horizontalmente y sometidas a flexión, se escogerán piezas con pocos defectos, o sin ellos.
Materiala: Egurraren teknologia
Gainera, oso aldakorra eta zalantzazkoa da egurraren erresistentzia, eta, horregatik, hobe da segurtasun-marjina handitzea.	Además,, siendo la madera un material de resistencia tan variable e incierta, es mejor aumentar siempre el margen de seguridad.
Materiala: Egurraren teknologia
Jarraian datorren taulan, egur motak hausten dituzten kargak bildu ditugu, kg/cm2-tan.	En la tabla que insertamos a continuación, vemos las cargas en Kg./cm2. que producen la rotura en las diferentes clases de madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko piezen formak eta jarrerak eragin handia du flexioaren aurkako erresistentzian.	La forma y posición de las maderas influye mucho en su resistencia a la flexión.
Materiala: Egurraren teknologia
Era berean, zerratu gabeko egurrezko pieza biribilen erresistentzia 1/4 txikiagoa da pieza laukizuzenena baino, bolumena, segurtasuna eta luzera berdinak izan arren.	Así también una madera redonda, no aserrada, con igual volumen, seguridad y longitud, resistirá 1/4 menos que una madera rectangular.
Materiala: Egurraren teknologia
Azkenik, proportzio honek ematen du enborkietatik ateratzen ditugun egurrezko pieza beteen	En las maderas macizas sacadas de un rollizo, la proporción que da el
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrak flexioaren aurka duen erresistentzia da egurrak pisuaren aurka egiten duen esfortzua. Haren bidez, formaz eta bolumenez aldatzen da egurra eta, flexio-indarra gelditu egiten denean, lehengo forma eta bolumena hartzen ditu berriro ere, elastikotasunaren mugak gainditzen ez baditugu betiere.	La resistencia de una madera a la flexión, es el esfuerzo que opone al peso para modificar su forma y su volumen, que vuelve a tomar, cuando cesa el trabajo de flexado, siempre que no pase los límites de la elasticidad.
Materiala: Egurraren teknologia
Egur berdeak konpresioaren aurka duen gehieneko erresistentzia egur lehorrarenaren %60koa da.	La madera verde tiene una resistencia máxima a la compresión del 60 % de la madera seca.
Materiala: Egurraren teknologia
Trakzio edo estentsioa da egurrezko pieza hausteko joera duen indarraren aurkako erresistentzia; pieza luzatzen eta zeharkako ebakidura murrizten du indar horrek (ikusi 1.099. irudia).	Se llama tracción o extensión la resistencia provocada por la acción de una fuerza que tiende a romper la pieza de madera, alargando su longitud y reduciendo su sección transversal (figura 1099).
Materiala: Egurraren teknologia
Trakzioaren aurkako erresistentzia txikiagoa da zuntz ebakiko egurrean, egur adabegidunean eta hezetasuna handitu egiten denean, eta erresistentzia osoaren erdia ere izan daiteke egurraren %70 ere baldin badago bustita.	Se disminuye la resistencia a la tracción, con maderas de fibras cortadas y con nudos, y con el aumento de humedad; y llega a disminuir hasta la mitad, si la madera está embebida del 70 %.
Materiala: Egurraren teknologia
Tantaiek onar dezaketen kargaren taula zentimetro koadroko kilogramotan (kg/cm2) emateak erakusten du kanpoan lehortu dutela egurra, hau da, egurraren %12 eta %18 artean ura dela.	Las obras que incluyen las tablas de carga admisible en kilogramos por centímetro cuadrado (Kg./cm2.), hacen notar que las maderas empleadas sean secadas al aire libre, es decir, que contengan de un 12 % a un 18 % de agua.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraren hezetasuna %20tik gorakoa bada, berriz, komeni da onartzen dugun karga txikiagoa izatea.	Para las maderas con humedad superior al 20 %, conviene disminuir las cargas de admisión dadas.
Materiala: Egurraren teknologia
Laborategietan egiten dituzte saiakuntzak, ebakidura normalizatuko probetak erabiliz, %15eko hezetasuna dagoela, eta espezie berekoa eta antzeko kalitatea eta ezaugarriak dituen egurra saiatzen dute. 10 eta 20 unitate artean saiatzen dituzte, eta batez bestekoa egiten dute tantaia hautsi arte edo elastikotasun-mugara iritsi arte lortzen dituzten emaitzekin.	Los ensayos se realizan en laboratorios, con probetas de secciones normalizadas, al 15% c/( de humedad, en maderas de calidades y condiciones semejantes dentro de la misma especie, ensayando de 10 a 20 unidades, y promediando los resultados obtenidos hasta la rotura o límite de elasticidad.
Materiala: Egurraren teknologia
Konpresio sinplearen edo kubikoaren aurkako erresistentzia da egurrak egiten duen erresistentzia hura zapaltzen duten indarren aurka.	La resistencia a la compresión simple o cúbica es la que ofrece una madera a las fuerzas que tratan de aplastarla.
Materiala: Egurraren teknologia
Metalena ez bezala, egurraren erresistentzia ez da berdina zati guztietan, aldatu egiten baita indar egiteko norabidearen arabera. Hain zuzen ere, zuntzekiko paraleloak izan daitezke indarrak, eta zeiharrak edo normalak izan daitezke.	º La resistencia de la madera, a diferencia de los metales, no es igual en todas sus partes; cambia según la dirección en que se ejercen las fuerzas, las cuales pueden ser paralelas a las fibras, y oblicuas o normales.
Materiala: Egurraren teknologia
Egur batzuek erresistentzia handia dute, nekeari edo lanari aurre egiteko bereziki, koherentzia, zuntzezkotasuna eta egitura direla medio; beste batzuek, berriz, higaduraren aurkako erresistentzia dute; beste batzuek, presioaren aurkakoa; etab.	º Hay maderas muy resistentes, especialmente en sentido de fatiga o trabajo, debido a su coherencia, fibrosidad, y estructura; otras, son resistentes al desgaste; otras, a la presión, etc.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraren erresistentzia handitu egiten da a) zuntzezko zatia handiagoa denean parenkimazko zatia baino ehun ahulak eratzen du parenkima eta b) paretak lodiak eta poroak oso txikiak direnean.	º La resistencia de la madera aumenta: a) Donde prevalece la parte fibrosa y mengua la parte parenquimática, formada por un tejido débil, b) Donde hay paredes gruesas, con los poros muy pequeños.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko piezak espezie berekoak izan arren, beste zenbait faktoreren mendean dago erresistentzia, hala nola lehortasunaren, dentsitatearen, ehunen, hazten diren lekuaren, esfortzuek zuntzekiko egiten duten norabidearen, kalitatearen (egurra gogorra edo biguna izatearen), enbor zatiaren eta adabegiak izatearen mendean.	º La resistencia, aun para piezasxle la misma especie, depende de otros factores: Grado de sequedad, densidad, tejidos, lugar de crecimiento, dirección de los esfuerzos con relación a las fibras, calidad (maderas duras o blandas), zona a que pertenecía en el tronco la pieza empleada, pre
Materiala: Egurraren teknologia
Bi pieza kolatuz eta egurrezko iltzez lotuz elkartzea (ikusi 341. irudia).	Unión de dos piezas encoladas y sujetas con clavos de madera (fig. 341).
Materiala: Egurraren teknologia
Oro har, trinkoagoak direla eta, egur gogorrek erresistentzia handiagoa dute esfortzuen aurka.	Generalmente las maderas duras, por ser más compactas, son las que más resisten a los esfuerzos.
Materiala: Egurraren teknologia
Beste material batzuei buruzkoak bezala, egurrari buruzko koefizienteak eta formulak ere ezarri dituzte esperimentuen bidez, esfortzuen aurka zenbaterainoko erresistentzia duten zehazteko.	Como para otros materiales, también para la madera se han establecido experimentalmente coeficientes y fórmulas, que determinan sus límites de resistencia a los esfuerzos a que son sometidos.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraren erresistentzia mota nagusiak	Principales formas de resistencia aplicadas a la madera
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraren erresistentzia	Resistencia de la madera
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrak ezer sartzeari, banantzeari edo ehunak deformatzeari aurre egiteko duen propietatea da egurraren erresistentzia.	Resistencia de la madera es la propiedad por la cual la madera se opone a la penetración, a la separación, o a la deformación de sus tejidos.
Materiala: Egurraren teknologia
Obran jartzen ditugun egurrezko piezek, trakzio edo konpresio bidez, haien inguruan luzetara edo zeharka grabitatzen duten hainbat esfortzuri aurre egin behar diete, eta esfortzu horien aurkako erresistentzia izateko modukoak izan behar dute haien neurriek.	Las piezas de madera colocadas en obra están sometidas a esfuerzos que gravitan sobre ellas en sentido longitudinal o transversal, por tracción o por compresión, etc.; y sus dimensiones deben ser tales que puedan resistir dichos esfuerzos.
Materiala: Egurraren teknologia
Jakina, egurrezko piezek erresistentzia izatea haien forma eta neurriak zehazteko arau jakin batzuk betetzearen araberakoa da.	Se comprende, desde luego, que la resistencia de las piezas de madera depende de que se observen ciertas reglas al determinar sus formas y dimensiones.
Materiala: Egurraren teknologia
Hortik ondoriozta dezakegu, egurrezko piezaren lodiera handitzen badugu, bernoak neke txikiagoari aurre egin behar diola, eta nekea txikiagoa dela bernoaren ebakidura handiagotzen dugunean ere.	De este gráfico podemos deducir, que: si se aumenta el grueso de la madera, disminuye la fatiga que ha de soportar el perno; y que esta fatiga es también menor, si se aumenta la sección del perno.
Materiala: Egurraren teknologia
Besteak beste, pinu-, haritz- edo pago-egurra erabili ohi dugu; izan ere, oro har, egur gogorra erabiltzen dugu.	Suele emplearse madera de pino, roble, haya, etc., y en general maderas duras.
Materiala: Egurraren teknologia
Kontrakzio- eta hantura-fenomenoei buruzko koefizienteak kalkulatzeko, neurketa linealak egin behar dira barra prismatikoen ertzen luzetara aurrez, doi-doi, lehor daudela neurtu behar dira ertzak, edo, are hobeto, aurrez zehaztutako bi marraren arteko distantzia neurtu behar da. Ondoren, egurra heze dagoela egin behar dira neurketak.	Los coeficientes relativos a los fenómenos de contracción e hinchamiento que experimenta la madera al absorber el agua, se obtendrán por mediciones lineales sobre la longitud de los cantos de las barras prismáticas, previamente medidos exactamente en seco, o, mejor aún, sobre la distancia entre dos trazos previamente determinados, y las obtenidas con la madera humedecida.
Materiala: Egurraren teknologia
Zer alde izan behar ditu ebakidura karratuak, egurrak egiten duen flexio-lanaren koefizientea 65 kg/cm2-koa bada	¿ Qué lado de sección cuadrada será necesario, sabiendo que el coeficiente de trabajo de la madera a flexión es de 65 Kg./cm2.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurra airean lehortutakoa, zuntz zuzenekoa, adabegirik gabekoa eta lehen mailakoa (bereziki, pinuarena eta izeiarena) bada, %25 ere igo daitezke lan-koefizienteak.	Por el contrario, las maderas de primera calidad, y en especial pino y abeto, perfectamente secos al aire, de fibras rectas y sin nudos, podrán emplearse con un aumento de los coeficientes establecidos, que po^ Irá elevarse hasta un 25 por 100.
Materiala: Egurraren teknologia
Airean lehortutako egurra erabili behar da saiakuntzak egiteko.	Se ejecutarán los ensayos mecánicos sobre maderas secadas al aire.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko uztarriak, orriak ixteko elementu praktikoak izateaz gain, ezinbesteko elementuak dira eraikinen barnealdea dekoratzeko.	Los cercos de madera, aparte su utilidad práctica para el cierre de los batientes, son elementos indispensables en la decoración de interiores.
Materiala: Egurraren teknologia
Beirak finkatzeko, berriz, egurrezko estrabea erabili behar da, eta moldura izan dezake estrabeak.	La fijación de los cristales se hace mediante un listón de madera más o menos moldurado.
Materiala: Egurraren teknologia
Multzo osoa (bai leihoak, bai markoak) ezin hobeto ibil daitezen ziurtatzeko, kalitate oneko egurra erabili behar da.	a Para garantizar un funcionamiento perfecto, tanto para la ventana como para su marco, se empleará madera de buena calidad.
Materiala: Egurraren teknologia
Bata bestearen gainean, egurrezko bi langara daude betiere baoan zehar, leihoak irekita edo itxita dauden gorabehera.	º Presentan siempre dos traviesas superpuestas de madera a través del hueco, ya esté abierta o cerrada la ventana.
Materiala: Egurraren teknologia
Hedaduraz, balkoi esaten diogu bao hori betetzen duen egurrezko edo burdinazko egiturari ere.	Por extensión, se llama también balcón a la armazón de madera o de hierro que llena este hueco.
Materiala: Egurraren teknologia
Material isolatzailez egindako xaflak jartzen baditugu egurrezko habez osatutako lurraren gainean, zarata transmititzearen aurkakoa bihurtzen da hura (ikusi 992. irudiko ebakidura).	En el grabado de la figura 992 vemos la sección de un suelo formado por vigas de madera, el cual, mediante la colocación de planchas de material aislante, resulta antisonoro.
Materiala: Egurraren teknologia
987. irudia. Egurrezko habez eratutako oholtza arrunta.	Fig. 987 Entarimado ordinario con vigas de madera.
Materiala: Egurraren teknologia
a) Habeak egurrezkoak badira, ez da beharrezkoa habe etzanik jartzea, habeak berak erabil baititzakegu oholak iltzatzeko (ikusi 987. irudia).	a) Cuando se trata de pisos con vigas de madera no hará falta colocar durmientes, pues las mismas vigas servirán para clavar las tablas (fig. 987).
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko zoladurak edo zolak dira lurraren estaldura osatzen duten piezen multzoa.	Llámase pavimento o solado de madera, al conjunto de piezas que forman el revestimiento de un piso.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko egitura berezia da oholtza. 7 eta 15 cm arteko zabalera eta 2,2 eta 3,7 cm arteko lodiera duten oholek eratzen dute, eta eraikinen barneko lurra estaltzeko erabiltzen dugu.	Llámase entarimado una armazón especial de madera, formada por tablas de 7 a 15 cm. de ancho, y de 2"2 a 3"7 cm. de grueso, con las cuales se recubre el suelo de los edificios.
Materiala: Egurraren teknologia
Oholtza osatzen duten egurrezko piezak ez daude inolaz ere ahokatuta. Aitzitik, asfaltoari itsatsi bakarrik egiten ditugu, lauzazko zolak jartzeko bezala.	Las piezas de madera que forman el entarimado, no llevan ningún acoplamiento, ya que simplemente van pegadas sobre el asfalto, al igual que se haría para solado de baldosas.
Materiala: Egurraren teknologia
1. Landu gabeko egurrezko oholtzaren gainean jar daitezke panel edo zatiak, iltzatuta edo ainguratuta, eta ezin hobeto berdinduta eta lotuta egon behar du egiturak.	l.9 Colocados sobre un entarimado de madera en bruto, perfectamente nivelado y atornillado, clavando o anclando sobre él los paneles o compartimientos previamente preparados.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrak bete beharreko baldintzak	Condiciones de las maderas
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko zoladuren sailkapena	Clasificación de los pavimentos de madera
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko egitura ez duen lurraren gaineko oholtza	Entarimado sobre el suelo cuya estructura no sea de madera
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko piezek errendimendu ona izan dezaten, kreosota injektatzen diegu aurrez, eta hormigoizko lurrean jartzen ditugu, zuntzak bertikal dituztela.	Para el buen rendimiento de las piezas de madera, se someten éstas a un inyectado previo de creosota, y se colocan sobre un piso de hormigón con las fibras verticales.
Materiala: Egurraren teknologia
EGURREZKO ZOLADURAK	PAVIMENTOS DE MADERA
Materiala: Egurraren teknologia
Zoladurak gainetik ikusi eta errepasatu ondoren, argizaria trementina-esentziatan disolbatu, eta hiru eskualdi eman behar dira. Eskualdi bakoitzaren dentsitateak aurrekoarena baino handiagoa izan behar du, eta lau eguneko tartea utzi behar da eskualdi baten eta hurrengoaren artean, egurrak behar bezala xurga dezan argizaria.	Recorridos y repasados los pavimentos, se procederá al encerado con tres manos de cera disuelta en aguarrás y con densidad en aumento en cada una de ellas, dejándose transcurrir tres días como mínimo de una a otra mano, a fin de permitir una buena absorción a la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Hortik ondorioztatzen denez, hainbat sistema erabil daitezke egurra erosteko, baina aurrez finkatu behar da prezioa eta nola kalkulatuko dugun haren bolumena.	De donde se deduce que pueden adoptarse diversos sistemas para la adquisición de las maderas, pero su precio y el modo de cubicarlas debe estipularse de antemano.
Materiala: Egurraren teknologia
b) Nahiko ertz alakatuko egurra.	b) Madera con aristas más o menos achaflanadas.
Materiala: Egurraren teknologia
EGURREZKO LAUZAK	BALDOSAS DE MADERA
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko lauzek bete beharreko baldintzak	Condiciones que deben reunir las baldosas de madera
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko piezen bolumena kalkulatzen ari garenean,	Cubicar una pieza de madera es averiguar su volumen.
Materiala: Egurraren teknologia
Egur mota hauek erabil daitezke:	Podrán emplearse las maderas siguientes:
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraren bolumena kalkulatzea pisu espezifikoaren bidez.	Cubicación de la madera mediante su peso específico.
Materiala: Egurraren teknologia
1176. irudia. Egur eskuairatu ez-erregularraren bolumena kalkulatzea.	Fig. 117 Cubicación de maderas escuadradas no regulares.
Materiala: Egurraren teknologia
Egur eskuairatu ez-erregularraren bolumena.	Volumen de maderas escuadradas no regulares.
Materiala: Egurraren teknologia
Zankabearen gainean, paraleloan finkatzen dugun egurrezko pieza da. Babesgarria da, eta eskailerak igotzen eta jaisten laguntzen du.	Es la" pieza de madera que se fija paralelamente, y por encima de la zanca; sirve de protección, y para ayudar a subir y bajar las escaleras.
Materiala: Egurraren teknologia
Hainbat motatako egurra erabil daiteke eskailerak egiteko: lerki-pinua, haritza, intxaurrondoa, pagoa... Eskailerak zertarako erabiliko ditugun eta non kokatuko ditugun, horren araberakoa da erabakia.	Las maderas empleadas en la construcción de escaleras, pueden ser de varias clases: pino melis, roble, nogal, haya, etc. dependerá del uso y lugar donde vayan emplazadas.
Materiala: Egurraren teknologia
7) Egurrezko eta Securit kristalezko baranda. Eskubanda da egurrezkoa, eta panelak dira kristalezkoak.	7) Barandilla mixta, formada por el pasamano de madera y paneles de cristal Securit.
Materiala: Egurraren teknologia
Dentsitate txikiagoa duela eta, pinu- eta izei-egurra erabil dezakegu, baina, kalitateko materiala erabili nahi izanez gero, lizarra da onena.	" Por su menor densidad, pueden utilizarse las maderas de pino y abeto, aunque como material de calidad, se recomienda el fresno.
Materiala: Egurraren teknologia
mailaren sudurrean; egur gogor-gogorra; linolioa; goma; edo plastikozko materialak (ikusi 964. irudia).	madera durísima, linóleo, goma, o materiales plásticos, en la nariz del peldaño (fig. 964).
Materiala: Egurraren teknologia
Mailak osatzen dituen egurra agerian egon daiteke, edo gainazal akabatuagoa duten materialez estal dezakegu, hala nola linolioz, plastikoz eta abarrez.	La madera de los peldaños puede quedar a la vista, o recubierta de materiales que ofrecen una superficie más terminada, como por ejemplo: el linóleo, plástico, etc.
Materiala: Egurraren teknologia
Gaur egun, ordea, egurra ugari eta merke duten herrialdeetan bakarrik egin dezakete hori.	Actualmente se hacen sólo en los países en que la madera es abundante y de precio poco elevado.
Materiala: Egurraren teknologia
Maila konposatuak egiteko erabiltzen dugun egurrak erresistentzia handia izan behar du marruskaduraren ondoriozko higaduraren aurka; batez ere, mailagainak izan behar du ezaugarri hori, eta, eskaileraren zabaleraren arabera, 2,5 eta 6,5 cm arteko lodiera izan behar dute mailagainek.	Las maderas empleadas en estos peldaños deben ser muy resistentes al desgaste por rozamiento, principalmente las huellas, que, según el ancho de la escalera, tendrán un espesor de 2"5 a 6"5 cm.
Materiala: Egurraren teknologia
Beharrezko egurra	Madera necesaria
Materiala: Egurraren teknologia
Oinplanoaren txantiloia erabiliz, egurrezko piezaren bi aldeak markatu behar ditugu, eta kurba eskuz zerratu behar dugu, edo zinta-zerraz; aurrez, euskarri makurtua jarri behar dugu platerean,	º Con la plantilla de la planta, se marca a ambos lados de la madera, y se sierra la curva a mano, o con la sierra cinta, previa la colocación de un soporte inclinado en el plato.
Materiala: Egurraren teknologia
Erabaki dugu zankabea egitea bira-laurdena osatzen duten piezak erabiliz, zuntza moztuta geldi ez dadin eta egurrezko pieza handiak erabili behar izan ez ditzagun.	Se ha optado por hacer la zanca a base de piezas que correspondan a un cuarto de vuelta, a fin de que no quede la fibra cortada, y no tener que emplear dimensiones grandes de madera.
Materiala: Egurraren teknologia
zankabeak ere egitea egurrezkoak eta burdinazkoak (ikusi 981. irudia). Hala ere, baliabide hori oso aproposa da alde teknikorik, baina ez hainbeste dekorazioaren aldetik; izan ere, burdina pintatu egin behar da, eta zaila izaten da multzo osoa bat etortzeko moduko konbinazio egokia topatzea.	te hacerlas también de madera y hierro, como nos muestra la figura 981. Esta solución que es muy acertada en cuanto a su parte técnica, no lo es tanto en su parte decorativa, ya que, al tener que pintar el hierro, será difícil encontrar una combinación acertada para armonizar el conjunto.
Materiala: Egurraren teknologia
982. irudia. Egurrezko eta burdinazko eskailera.	Fig 982 Escalera de madera y hierro.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko eta burdinazko zankabeak.	Zancas de madera y hierro.
Materiala: Egurraren teknologia
980. irudia. Egurrezko eta burdinazko eskailerak.	Fig. 980 Escaleras de madera y hierro.
Materiala: Egurraren teknologia
Nahiko agerikoak izaten dira, egur-espeziearen arabera (ikusi 7. irudia). Egurraren maila dute izena muin-erradioek, eta haien ondorio dira oker lehortzen edo kontserbatzen diren egurren arrailak eta harirako pitzadura erradialak.	Suelen ser más o menos visibles, según la especie de la madera (figura 7). A la existencia de estos radios medulares, llamados mallas de la madera, se debeii las grietas y las fendas radiales que se observan5 en las maderas mal secadas o mal conservadas.
Materiala: Egurraren teknologia
Zurgizen edo egur gaztea.	a Albura o madera joven.
Materiala: Egurraren teknologia
6. irudia. Egurraren egitura orokorra.	Fig. 6 Estructura general de la madera:
Materiala: Egurraren teknologia
Egurra da zurgin-arotzek erabiltzen duten lehengaia, eta zuhaitzen enborretik, adarretatik eta sustrai nagusietatik ateratzen dute.	La materia prima utilizada por el carpintero-ebanista es la madera, la cual se obtiene del tronco, de las ramas y de las raíces principales de los árboles.
Materiala: Egurraren teknologia
Ia beti, zuntzen kohesioaren eta egituraren araberakoa da gogortasuna, eta da egurrak beste gorputz bat (hala nola iltzeak eta torlojuak) sartzeko oztopoak edo marrusketaz, zerraz edo trintxaz lantzeko oztopoak jartzea.	]La dureza depende casi siempre de la cohesión de las fibras y de su estructura, y consiste en la mayor o menor dificultad puesta por la madera a la penetración de otros cuerpos como clavos, tornillos; o a ser trabajada con el cepillo, la sierra o el formón.
Materiala: Egurraren teknologia
Egur lehorra txarra da beroa eta elektrizitatea eroaten, baina, hezetu egiten denean, eroale bihurtzen da.	La madera seca es mala conductora del calor y de la electricidad, pero la húmeda, se hace conductora.
Materiala: Egurraren teknologia
Lurrean sartuta edo lurperatuta dagoenean, lurraren ezaugarrien araberakoa da egurraren iraunkortasuna:	La duración de madera, empotrada o enterrada en el suelo, depende de la naturaleza del terreno:
Materiala: Egurraren teknologia
Nabarmenki higroskopikoa da egurra; alegia, zer ingurunetan dagoen, hezetasuna xurgatzen du edo hezetasuna dario.	La madera es notablemente higroscópica, es decir, que absorbe o desprende humedad, según el medio ambiente en que está situada.
Materiala: Egurraren teknologia
Oro har, egurraren %15 eta %20 artean ura izaten da.	La madera conserva normalmente de un 15 a un 20 % de agua.
Materiala: Egurraren teknologia
Garapen betean dagoenean, egurraren %60 ere izaten da ura, baina, artifizialki lehortuz, kantitate hori murriztu eta %10ekoa ere izan dadin lor dezakegu.	En pleno desarrollo, la madera llega a tener un 60 % de humedad, que, mediante el secado artificial, disminuye hasta un 10 %.
Materiala: Egurraren teknologia
Hainbat egur (hala nola gaztainondoa, izeia eta laritza) erraz pitzatzen dira.	Algunas maderas, como el castaño, el abeto, el alerce, sé hienden con facilidad.
Materiala: Egurraren teknologia
Lehortu ahala, berez pitzatzen da egurra.	Las maderas se hienden naturalmente, a medida que se van secando.
Materiala: Egurraren teknologia
Zenbait egurren izur distiratsu edo zainak oso agerikoak dira, hala nola artearenak, gaztainondoarenak, laritzarenak, izeiarenak eta intxaurrondoarenak; beste batzuenak, berriz, nekez hauteman daitezke.	En algunas maderas las aguas o vetas son muy visibles, como la encina, castaño, alerce, abeto y nogal; en otras son apenas perceptibles.
Materiala: Egurraren teknologia
Egur biguna eta kalitate onekoa lantzen ari garenean, hainbatetan, giza ikusmena ez da gai desberdintasuna sumatzeko, baina ukiak eta, bereziki, gainazalen amaierako distirak argi eta garbi erakusten digute.	Trabajando con maderas secas y de buena calidad, a veces el ojo humano no percibirá estas desigualdades; pero si no se pueden ver a simple vista, el tacto y en especial el abrillantado final de las superficies, nos las mostrarán con toda claridad.
Materiala: Egurraren teknologia
Egur hauek erabiltzen ditugu horretarako, sonoritaterik handienekoak direla eta: lizarra, astigarra, zedroa, ebanoa, izeia, ezpela...	Las maderas más sonoras empleadas en dichos instrumentos, son: fresno, arce, cedro, picea, ébano, abeto, boj, etc.
Materiala: Egurraren teknologia
Urtaro batzuetako eta besteetako tenperaturaren arteko aldaketek mugimendua eragiten dute, eta inguruneko hezetasun-mailen arteko alde handiek, aske daude elementuen kopadura. Horrek guztiak eta atal bete finkoen hanturak eta pitzadurak, tiraderen eta gainazalen hondamenak eta abarrek egurrarekin egiten dugun lana baldintzatzen dute, eta egurrar	El movimiento ocasionado por las diferencias de temperatura de las estaciones, las grandes diferencias de humedad ambiental, que ocasionan el alabeo de los elementos libres; la hinchazón y el agrietamiento de las partes macizas fijas; el desarreglo de los cajones, de las superficies, etc., todo este conjunto de fenómenos más o menos acentuados, que comprometen las realizaciones con la madera, constituyen lo que se llama "Trabajo" de la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Kontrako bi indarren ekintzak eragiten duen erresistentzia da. Piezak luzatuz eta zeharkako ebakidura murriztuz, egurrezko piezak hausteko joera dute indarrok.	Es la resistencia provocada por la acción de dos fuerzas de signo contrario, que tienden a romper la pieza de madera, alargando su longitud y reduciendo su sección transversal.
Materiala: Egurraren teknologia
Hauek dira errazkien su hartzen duten eta errazkien erretzen diren egurrak: pinua, izeia, sahatsa, makala, haltza...	Las maderas más inflamables y combustibles, son: pino, abeto, sauce, chopo, aliso, etc.
Materiala: Egurraren teknologia
Bestalde, badira oso kolore biziko egurrak: ebanoa beltza da; palisandroa, more iluna; eta ezpela, horia.	Hay maderas intensamente coloreadas, como el ébano que es negro, el palisandro de color violeta oscuro, y el boj que es amarillo.
Materiala: Egurraren teknologia
Ahal dela, neguan (urritik apirilera bitartean) botatako zuhaitzen egurra bakarrik erabili behar da. Izan ere, almidoi partikulak ditu egurra ezin ustelduzko eta iragazgaitz bihurtzen laguntzen dute, eta, horri esker, hobeto kontserbatzen da.	A ser posible, se emplearán únicamente maderas procedentes de árboles derribados en invierno (de octubre a abril), ya que, por contener partículas de almidón, que contribuyen a hacer la madera imputrescible e impermeable, se conservan mejor.
Materiala: Egurraren teknologia
1. Ustelduta dago. Oro har, ultzerak eta zuloak izaten dira horren adierazgarri, eta egurra deskonposatuta dagoela agertzen dute, ehunen kolorea aldarazten dute eta usain txarra darie.	1.º Pudrición, la cual se manifiesta generalmente por úlceras o huecos, que ponen al descubierto la madera descompuesta, alterando el color de los tejidos y desprendiendo un olor desagradable.
Materiala: Egurraren teknologia
EGURRAREN AKATSAK ZUNTZETAN	DEFECTOS DE LA MADERA EN SUS FIBRAS
Materiala: Egurraren teknologia
Alde horretatik, egur jaspeztatua estimatuagoa da, apaingarria dela eta (ikusi 77. irudia), baina, aldi berean, akastuna da, piezaren sendotasunaren ikuspegitik.	El jaspeado hará la madera más apreciada por su efecto decorativo (figura 77), pero será un defecto para la solidez de la pieza.
Materiala: Egurraren teknologia
Muinaren norabidearekiko paraleloan hazi beharrean, haren inguruan espiralean hazten den egurra da (ikusi 78. irudia).	Se dice de la madera que, en vez de crecer paralela a la médula, crece a su alrededor en espiral (fig. 78).
Materiala: Egurraren teknologia
4. Intsektuek ziztatu dute, galeriak egiteko egurrean.	4.º Picaduras de insectos que excavan galerías en la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Azkenik, D zatiko egurra osasuntsu dago, eta ez du ageriko adabegiek eragindako usteldurarik.	La madera sana D carece de pudriciones de nudos visibles.
Materiala: Egurraren teknologia
Ildo horretan, pagoari, haritzari, gaztainondoari eta urkiari erasotzen dieten onddoek ez dute haien egurra deskonposatzen; aitzitik, ondo lehortu badute, haren dentsitatea eta iraupena handitzen dute.	Así, las maderas de haya, roble, castaño, y abedul son atacadas por unos hongos, que, en lugar de descomponerlas, aumentan su densidad y duración si se han secado bien.
Materiala: Egurraren teknologia
Plaka mehe eta zurixkak ageri ditu egurrak, biribilduak edo zimurtuak eta gaztaina-tonukoak; gainera, hauts laranja eratzen da haien gainean.	La madera aparece con placas delgadas y blancuzcas, redondeadas o arrugadas, y de tono castaño, formándose encima un polvillo de color naranja.
Materiala: Egurraren teknologia
Nolanahiko egurrari erasotzen diote mota honetako onddoek, eta, bereziki, erretxinadunei.	Estos hongos atacan toda clase de maderas, en especial las resinosas.
Materiala: Egurraren teknologia
Orban zuriak izaten ditu egurrak, eta kolore zuri horixka zurgizenak.	La madera suele presentar manchas blancas, y la albura toma un color blanco amarillento.
Materiala: Egurraren teknologia
Onddoek eragiten dituzte, egurra deskonposatzen baitute.	Son causadas por hongos que descomponen la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraren kalitate ona zuhaitzek zutik duten osaeraren eta zuhaitzak ipurditik mozteko garaiaren araberakoa da.	La buena calidad de las maderas depende de la constitución del árbol en pie, y de la época del apeo.
Materiala: Egurraren teknologia
Merkatuan, funtsean, bi forma ditu egurrak: landu gabeko egurra enborkitan, mutur zerratuko enborretan, azalik gabeko enborretan... saltzen da, eta egur landu edo eskuairatua, habetan, tauletan, oholetan...	En el mercado, la madera se encuentra en dos formas fundamentales: madera sin labrar, ya sea en rollos, trozas, troncos descortezados, etc. Y madera labrada o escuadrada, formando vigas, tablones, tablas, etc.
Materiala: Egurraren teknologia
Komeni da, egurra biguna bada eta zerratu egin behar badugu, zerratu aurretik ken diezaiogun azala, baita erretxinadunei ere, ura lurruntzeari bide ematen baitiogu hartara.	Las maderas blandas que han de ser aserradas, incluso las resinosas, resultan beneficiadas si se las descorteza antes de ser aserradas, favoreciendo de este modo la evaporación del agua que contienen.
Materiala: Egurraren teknologia
86. irudia. Harrek jotako egurra.	Fig, 86 Agusanado de la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
EGURRAREN NEKROSIA	NECROSIS DE LA MADERA
Materiala: Egurraren teknologia
Egur hautatuekin erabiltzen da prozedura hau.	Se usa para maderas escogidas.
Materiala: Egurraren teknologia
Egur lodiaren barnean gelditzen da zurgiharra, eta bitan zatitzen dugu egur lodi hori.	El duramen queda comprendido en una madera gruesa que, a su vez, se corta en dos.
Materiala: Egurraren teknologia
Enborrak zatitzeko, ondo ustiatu behar dugu egurra, ahalik eta hondakin gutxien sortzeko, eta zerratu behar dugu oholen uzkurduraren desabantailak ahal bezainbat arintzeko moduan.	Para la subdivisión del tronco, se deberá aprovechar bien la madera, para reducir en lo posible los desperdicios, y aserrar de tal modo, que se reduzcan al mínimo los inconvenientes de la contracción de las tablas.
Materiala: Egurraren teknologia
Lan orokorretarako egurra. Ateak, leihoak, altzariak... egiteko erabiltzen da.	º Maderas para trabajos en general, como puertas, ventanas, muebles.
Materiala: Egurraren teknologia
Eragozpenik handienetako bat egurraren kopadura da,	Uno de los mayores inconvenientes es el alabeo que sufren las maderas.
Materiala: Egurraren teknologia
7. Marrusketak egurra ez markatzeko, pixka bat biribildu behar ditugu hortzaren izkinak (ikusi 189. irudia).	7.a Para evitar que el cepillo deje marcas en la madera, las esquinas de la cuchilla se han de redondear ligeramente (fig. 189).
Materiala: Egurraren teknologia
Lan jakin batzuk egiteko (hala nola egur berdea zerratzeko), hobe da hirugarren hortza zuzen uztea, makurtu gabe. Hartara, hark kentzen du moztu bitartean sortzen den zerrautsa, eta azkarragoa da lana.	Para determinados trabajos, por ejemplo para aserrar maderas verdes, se obtiene mejor rendimiento dejando el tercer diente recto y no inclinado; así se encargará él mismo de ir quitando el serrín que se produce en el corte, facilitando la rapidez en el trabajo.
Materiala: Egurraren teknologia
2. Ondoren, gakoak zorroztu behar dira (ikusi 210.B irudia). Zuntzak mozten dituzte gakoek, eta egurra ezpaltzea galarazten dute.	2.º Luego, los gavilanes (fig. 210-B), que son los que cortan la fibra, e impiden que se astille la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Buruko egurrak alde batean ere ez duenez egon behar agerian, 45 graduko ebakia egin behar da, elkarketak erpinarekin bat egiteko.	Como no debe aparecer madera de testa en ninguna de las caras, se da un corte a inglete para que la unión coincida en la arista.
Materiala: Egurraren teknologia
Artekaren paretak behar bezain lodia izan behar du, eta ziriak zeiharra izan behar du, egurraren zuntzak moztuta ez gelditzeko.	La pared de la ranura ha de tener suficiente grueso, y la espiga oblicuidad, para no dejar la madera con la fibra cortada.
Materiala: Egurraren teknologia
Taulak egiten ditugunean, pixka bat egur gehiago uzten dugu alboetan.	Al construir éstos, se deja algo más de madera por los lados.
Materiala: Egurraren teknologia
Taulotako txirbil lau eta meheetako egurrezko zuntzak norabide guztietan gurutzatzen dira, bai kanpoaldean, bai barnealdean.	Las fibras de madera en las virutas planas y delgadas de dichos tableros, se cruzan en todos sentidos, tanto en la superficie como en el interior.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko piezak askoz ere errazago lantzen dira zuntzen luzetara zeharka baino.	Una pieza de madera es mucho más fácil trabajarla en el sentido longitudinal de la fibra, que en el transversal.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko plano laukizuzena da, ezin zuzenagoak eta perpendikularragoak ditu ertzak, eta paper zakar tenkatuz estaltzen dugu haren gainazala.	Consiste en un plano rectangular de madera con sus cantos perfectamente rectos y perpendiculares, cuya superficie se forra con un papel recio bien tenso.
Materiala: Egurraren teknologia
Hain zuzen ere, bi geruza trinkoak dira eta berariaz prestatutako pinu-txirbilez eratuta daude eta, horien artean, egur zatitxoz (19 mm-ko tauletan, metro koadroko 2.000.000 zatitxoz) eratutako geruza porotsu bat dago.	Entre dos capas compactas, formadas por virutas de pino especialmente preparadas, se encuentra una capa porosa de trocitos de madera (2.000.000 de trocitos por m2. en un tablero de 19 mm.)
Materiala: Egurraren teknologia
Bi tablexez osatutako panela da: tablex bat leuna da, eta bestea, zulatua, eta egurrezko bastidorea dago bien artean. Sabai izunak eraikitzeko erabiltzen da.	Es un panel compuesto de dos táblex, uno liso y otro perforado, separados entre sí por un bastidor de madera¿ Se utiliza para la construcción de cielos rasos.
Materiala: Egurraren teknologia
EGURREZKO KONGLOMERATUAK	CONGLOMERADOS DE MADERA
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko aglomeratuak oso egokiak dira xaflen oinarritzat, eta modu askotan akaba daitezke haien ertzak (ikusi 700. irudia).	Los aglomerados de madera son muy adecuados como base para los chapeados; y sus cantos pueden terminarse de muy distinta manera, según podemos apreciar en los grabados de la figura 700.
Materiala: Egurraren teknologia
709. irudia. Egurraren kontua prestatzeko orriaren eredua.	Fig. 709 Modelo de hoja, para confeccionar la "Nota de madera".
Materiala: Egurraren teknologia
Hartara, egur asko aurreztea lortzen dugu.	Con ello se logrará gran economía de madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Aulkia soila bada, litekeena da egurra bakarrik erabiltzea.	Tratándose de una silla sencilla, se ha empleado exclusivamente madera.
Materiala: Egurraren teknologia
egurra irekitzeko arriskua baitago luzetara egiten badugu.	Haciéndolo a lo largo, se corre el peligro de abrir la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Sistema arrunta erabiliko bagenu, helburu bera lortzeko, bi aldetatik izan beharko lukete zeiharrak hankek, baina egur asko xahutuko genuke horrela.	En el sistema corriente, se conseguiría otro tanto disponiendo las patas con doble oblicuidad, lo que exige mucho desperdicio de madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Plastikozko xaflez estaltzen baditugu estalkiak, 5 mm-ko kontratxapatua erabili behar da oinarritzat bastidorearen gainean muntatu behar da kontratxapatua, edo, are hobeto, taula konglomeratua, egurraren jokoa eta izurdurak neutralizatzeko.	a Si las tapas van recubiertas con laminados plásticos, requieren una base de contraplacado de 5 mm., montado sobre bastidor; o aún mejor, tableros conglomerados, que neutralicen los juegos y ondulaciones de la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Halakoetan, ertza estaltzeko erabiltzen dugun egurra aldetik ere ikusten da.	En este caso, la madera con que se ha revestido el canto, será visible también por la cara.
Materiala: Egurraren teknologia
Laborategietan egiten dituzte saiakuntzak, ebakidura normalizatuko probetak erabiliz, %15eko hezetasuna dagoela, eta espezie berekoa eta antzeko kalitatea eta ezaugarriak dituen egurra saiatzen dute. 10 eta 20 unitate artean saiatzen dituzte, eta batez bestekoa egiten dute tantaia hautsi arte edo elastikotasun-mugara iritsi arte lortzen dituzten emaitzekin.	Los ensayos se realizan en laboratorios, con probetas de secciones normalizadas, al 15% de humedad, en maderas de calidades y condiciones semejantes dentro de la misma especie, ensayando de 10 a 20 unidades, y promediando los resultados obtenidos hasta la rotura o límite de elasticidad.
Materiala: Egurraren teknologia
Zer ezaugarri behar ditugun, badira tresna bereziak egurraren erresistentzia neurtzeko eta zehazteko; trakzioaren eta konpresioaren aurkakoa ez ezik, baita flexioaren, bihurduraren, moztearen... aurkakoa ere.	Según las características requeridas, hay aparatos especiales que miden y determinan la resistencia de la madera, no sólo a la tracción y a la compresión, sino también a la flexión, a la torsión, al corte, etc.
Materiala: Egurraren teknologia
Materialen (egurraren) erresistentzia kalkulatzea ez da zurginaren ardura, haren gainetik dagoen arkitektoarena, ingeniariarena edo aparejadorearena baizik. Zurginak itsu-itsuan bete behar ditu hark zinbriak, estalkiak, aldamioak... egiteari buruz ematen dizkion oharrak, gero erantzukizunik ez izateko.	El cálculo de resistencia de los materiales (maderas) no es de incumbencia del carpintero sino del arquitecto, ingeniero o aparejador a cuyas órdenes trabaja, y cuyas indicaciones debe seguir a ojos ciegas en construcciones de cimbras, cubiertas, andamiajes, etc., para quedar a salvo de posibles	Materiala: Egurraren teknologia
Dikeak, oholesiak, ontziak... suntsitzen dituzte, eta galeria bertikalak egiten dituzte egurrean.	Destruyen los diques, empalizadas, embarcaciones, etc., abriendo galerías verticales en la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Piezen konpresio-lana kalkulatzen dugunean, bi gauza gerta daitezke: egurraren konpresio-lan kubikoa kalkulatu behar izatea edo konpresio-lan prismatikoa kalkulatu behar izatea.	En el cálculo de piezas a compresión, pueden darse dos casos: Que la madera trabaje a compresión cúbica, o a compresión prismática.
Materiala: Egurraren teknologia
Horrekin bat, erresistentzia-koefiziente onargarria da egurraren lan-koefizientea bider Kre egitearen emaitza. Erresistentzia proportzionala da Kre, eta XXII. taularen araberakoa da. Hona XXII. taula:	Según esto, el coeficiente de resistencia admisible, será igual al resultado de multiplicar el coeficiente de trabajo de la madera por Kre, siendo Kre la resistencia proporcional dada por la Tabla XXII, que insertamos a continuación:
Materiala: Egurraren teknologia
Oso kontuan izan beharra dago egurrak ez dezan izan adabegi, arrail edo beste akats nabarmenik, arriskuan jar baitezake horrek piezen sendotasuna.	Se tendrá muy presente que las maderas estén exentas de nudos, grietas, u otros defectos considerables que puedan comprometer la solidez de# la pieza.
Materiala: Egurraren teknologia
Kalkulatu zer-nolako karga jasan dezakeen egurrezko zutikoak, 4,5 m garai bada, ebakidura karratuaren aldeak 15 cm neurtzen badu	Calcular la carga que puede resistir un pie derecho de madera, cuya altura es de 4"5 m. y cuya sección cuadrada tiene 15 cm. de lado.
Materiala: Egurraren teknologia
Izenak dioenez, egurrez eta metalez egiten dira.	Son los que están construidos a base de madera y metal.
Materiala: Egurraren teknologia
Egur sendoa (pagoa, lizarra, etab.) edo egur zuria erabiltzen da egurrezko eta metalezko idazmahaiak egiteko, eta plastikozko xaflak izaten dituzte estalduratzat.	Para los pupitres mixtos, suele emplearse madera fuerte (haya, fresno, etc.), o bien madera blanca, con revestimientos de laminados plásticos.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurra landu ondoren, ahoak banatu eta saihetsak muntatu behar dira. Mahaiaren oin batek eta eserleku bizkardun eserlekuaren oin batek eratzen dute saihets bakoitza,	Labrada la madera, se distribuyen las escopleaduras, y se montan los costados, cada uno de los cuales se compone de un pie para la mesa, y otro para el asiento respaldo.
Materiala: Egurraren teknologia
Eserlekuko langara eserlekuaren oholean finkatzeko, gabilak erabili behar dira, baina, egurra heze badago, hobe da miru-buztanerako muntaia erabiltzea, ez kolatzea eta gabila bakarra erabiltzea; hartara, "joko libreari" bide ematen diogu.	a La traviesa del asiento se asegura a la tabla del mismo por medio de tirafondos; pero, si la madera está húmeda, para permitir el "libre juego", será mejor ensamblarla a cola de milano, sin dar cola, y con un solo tirafondo.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraren buruak kentzeko, bastidorea doitu behar da lantzer egokia erabiliz.	Para eliminar las testas de la madera, el ajuste del bastidor se hará mediante un bisel adecuado.
Materiala: Egurraren teknologia
Badira eserlekurik gabeko idazmahaiak eta badira eserlekua atxikita dutenak; tiradera irekia dutenak eta tiradera itxia dutenak; estalkidunak; eserleku finkoa dutenak eta eserleku mugigarria dutenak; pertsona bakarrarentzat direnak eta bi pertsonarentzat direnak; egurrez bakarrik egindakoak eta egurrez eta metalez egindakoak.	Hay pupitres sin asiento, y con asiento adosado; con cajón cerrado, y abierto; con tapa; con asientos fijos, y movibles; con respaldo, y sin él; unipersonales (para un solo individuo), y bipersonales (para dos individuos); construídos enteramente de madera, y mixtos (con madera y metal).
Materiala: Egurraren teknologia
Idazmahaiak txikiak badira, hauek dira egurraren lodierak: beheko langarakoarena, 36 eta 46 mm artekoa; eserlekuko, estalkiko eta eserlekuaren oinetako egurrarena, 16 eta 23 mm artekoa; eta tiraderaren saihetsetakoarena, 12 eta 17 mm artekoa.	Los gruesos de la madera en pupitres pequeños son: traviesa inferior, de 36 a 46 mm.; asiento, tapa, y pies de asiento, de 16 a 23 mm.; costados del cajón, de 12 a 17 mm.
Materiala: Egurraren teknologia
Taula beteek nolanahiko akabera molduraduna akabera izan dezakete ertzetan. Beste taula motek (hala kontratxapatuek, nola estaliek), berriz, egurrezko bira-uhalak izan behar dituzte. Kolatutako zerrenda nahiko lodiak dira bira-uhalak, eta bastidoreen ertzak estaltzeko erabiltzen ditugu.	Un tablero macizo admite en sus cantos cualquier terminación moldurada; todos los demás, tanto contraplacados como revestidos, necesitan unos cerquillos de madera, que consisten en unas tiras encoladas, de mayor o menor espesor, utilizadas para revestir o cubrir los cantos de los bastidores.
Materiala: Egurraren teknologia
739. irudia. Azal beteak egurrezko giltzaz finkatzea.	Fig. 739 Sujeción de los sobres macizos con llaves de madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Mahaien azalak finkatzeko, egurrezko giltzak erabili behar ditugu, azalak beteak badira batez ere. Langaretan mihiztatu behar ditugu giltzak, aho motza eta ziria erabiliz, eta gabila erabiliz finkatu behar ditugu taulan (ikusi 739. irudia).	a Los sobres de las mesas, principalmente si son macizos, se sujetan con llaves de madera, ensambladas en las traviesas con espiga corta y mortaja, y sujetas al tablero con el tirafondo (fig. 739).
Materiala: Egurraren teknologia
b) Egur gehiago aurrezten dugu eta txantiloiak egokiago banatzen ditugu ohol landuaren gainean.	b) Mayor economía de madera, y más acertada distribución de las plantillas sobre la tabla labrada.
Materiala: Egurraren teknologia
Altzari motaren arabera, beharrezkoa ez bada berariaz, hobe da beste sistema bat erabiltzea (ikusi 736.B irudia), tiraderaren sargune txikiak egurraren oszilazio posibleak ezkutatzen baititu.	Cuando el tipo de mueble no lo exija expresamente, será de mayor garantía el del detalle B; el pequeño entrante del cajón permite disimular las posibles oscilaciones de la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Buztan txikiak nola antolatzen ditugun (ikusi 733.A irudia), lehortu gabeko egurraren uzkurdura neutraliza dezakegu.	La disposición A de la figura 733 de colas reducidas, neutraliza la contracción de la madera no seca.
Materiala: Egurraren teknologia
a) Aurrealdeak. Agerikoa izaten da aurrealdea eta, hortaz, oro har, altzariak kanpotik apaintzeko erabiltzen dugun egur bera erabiltzen dugu tiraderen aurrealdea egiteko ere.	a) De un frente visible, generalmente de la misma madera que la decoración exterior del mueble.
Materiala: Egurraren teknologia
Hauek izaten dira egurraren zabalera eta lodiera: oholak eta langarek 18 eta 23 mm arteko lodiera izaten dute, langarek 120 eta 145 mm arteko zabalera izaten dute, eta hankak 35 eta 47 mm artean izaten dira koadroan.	Los anchos y gruesos de las maderas son: tablero y traviesas, 18 a 23 mm. de grueso; ancho de traviesas, de 120 a 145 mm.; patas, de 35 a 47 mm. en cuadro.
Materiala: Egurraren teknologia
1. Lehenik, egurra prestatu eta landu behar dugu, eta, ondoren, lau hankak elkartu behar ditugu (ikusi 730. irudia), eta seinale konbentzionala idatzi. Binaka markatu behar ditugu, ondoz ondo, eta, oinen burutik zentimetro batera gutxienez, garaiera adierazi behar dugu. Hankak ireki, eta, seinale horretatik abiatuta, langaren lerroa marratu behar dugu haien barneko aldean, hozkak eta 1." Preparada y labrada la madera, se reúnen las cuatro patas en la forma que indica la figura 730 marcando la señal convencional; se marcan cada dos consecutivas, y, a partir de un centímetro de las testas de los pies, se señala la altura; se abren las patas, y desde esta señal superior, se marca en las caras interiores la línea de las	Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko eserlekua eta bizkarra dituen aulkia (ikusi 725. irudia). Aulkiaren altxaera eta oinplanoa marraztuz gero, haren ezaugarriak ikus ditzakegu.	Silla con asiento y respaldo de madera (figura 725). Con la representación de la silla en alzado y planta, vemos sus características.
Materiala: Egurraren teknologia
Taula betezkoa izan daiteke egurrezko eserlekua, edo bastidoreaz eratutakoa; bastidorea erabiltzen badugu, taula edo kontratxapatua sartzen dugu arteketan.	El asiento de madera puede estar formado por un tablero macizo, o bien por un bastidor en cuyas ranuras se ha introducido un tablero o contraplacado.
Materiala: Egurraren teknologia
725. irudia. Egurrezko eserlekua eta bizkarra dituen aulkia.	Fig. 725 Silla con asiento y respaldo de madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Barnealdeko lau angeluak indartzeko, egurrezko mokorrak jartzen ditugu eserlekuaren azpian, kartela modura.	Los cuatro ángulos interiores se refuerzan por debajo del asiento con unos tacos de madera en forma de cartelas.
Materiala: Egurraren teknologia
Hainbat motatakoak izan daitezke aulkiak eta eserlekuak. Batetik, lezkazkoak, soka txirikordatuzkoak, egurrezkoak... izan daitezke eserlekuak; bestetik, tapizatuak, saretazkoak, larruzkoak, plastikozkoak... izan daitezke aulkiak.	Las sillas pueden ser: de asiento de enea o cuerda trenzada; de asiento de madera, sillas tapizadas; de rejilla, de cuero, de plástico, etc.
Materiala: Egurraren teknologia
Ondoren, egurra prestatu behar da.	Y a continuación se prepara la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
adibidez, lotura akastunak dakartza egurrezko bi gainazalen artean kola gehiegi jartzeak.	El exceso de cola entre dos superficies de madera, es causa de uniones defectuosas.
Materiala: Egurraren teknologia
Tenperatura hortik beherakoa bada, berotu egin behar da junturaren gainazala, kola ondo sar dadin egurraren poroetan, eta ez dadin aglutina egur hotza ukitzen duenean.	Por debajo de esta temperatura, hay que calentar la superficie de junta, para que la cola penetre bien en los poros de la madera y no se aglutine al contacto con la madera fría.
Materiala: Egurraren teknologia
1. Egurra landu ondoren, oinak armatu behar dira.	1," Labrada la madera, se procede a armar los pies.
Materiala: Egurraren teknologia
Angeluak indartzeko, egurrezko eskuairak erabili behar dira: kolatu eta torlojuz indartu egin behar dira (ikusi 719. irudia).	Los ángulos se refuerzan con escuadras de madera, encoladas y reforzadas con tornillos (fig. 719).
Materiala: Egurraren teknologia
baina, hala ere, komeni da beharrezko iritzitako aldaketak egitea, egurraren alorreko espezialitate jakin batzuetako lanak egiteko.	Sin embargo será conveniente hacer las modificaciones necesarias, si el caso lo requiere, para ciertas especialidades de la Rama de la Madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraren kontua egin behar dugu, eta makinen saileko langileek prestatu behar dute.	a Se confeccionará la Nota de madera, la cual prepararán los operarios de la sección de máquinas.
Materiala: Egurraren teknologia
Zatikatzeari buruzko orria edo egurraren kontua prestatu behar da (ikusi 709. irudia). Kontuan izan beharra dago lehentasun-ordenaren arabera egiten dela egurraren kontua,	a Se prepara una hoja de despiece, o Nota de madera, tal como nos muestra la figura 709. Obsérvese que se ha hecho la lista de la madera por orden de prelación.
Materiala: Egurraren teknologia
Oro har, egurraren kontuaren hiru ale egiten ditugu, eta biltegira bidaltzen dugu bat, lantegira beste bat eta kostuak kalkulatzeko bulegora bestea. Ondoren, orria osatzeko, piezen bolumena kalkulatzen dugu.	Esta Nota de madera se hace generalmente por triplicado, enviando una al almacén, otra al taller, y otra a la oficina de cálculo de cos,tos, para completar la hoja haciendo la cubicación de las piezas.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraren eta beharrezko gainerako materialen kontua prestatzeko ere balio du marrazkiak, baita makina bakoitzean eta muntaketaren fase bakoitzean zer lan egin behar dugun zehazteko ere.	El dibujo nos sirve para confeccionar la nota de madera y demás materiales necesarios, y determinar las operaciones que deben realizarse en las distintas máquinas, y las diferentes fases del montaje.
Materiala: Egurraren teknologia
EGURRAREN KONTUA	NOTA DE MADERA
Materiala: Egurraren teknologia
Egurra neurriz aldatzen da hezetasunaren edo lehortzearen ondorioz.	La madera varía de dimensiones bajo la influencia de la humedad o del secado.
Materiala: Egurraren teknologia
Horregatik, marratzaileak jakin behar du zein den egurraren lana; batez ere, mugituko diren zatiena.	El trazador debe conocer, pues, el trabajo de la madera, sobre todo en las partes móviles.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko pieza askok eratzen dituzte lanak, eta bertikalean, horizontalean edo zeiharka egon daitezke.	Son muchas las piezas de madera que constituyen un trabajo, ocupando posiciones verticales, horizontales y oblicuas.
Materiala: Egurraren teknologia
Lanari ahalik eta balio handiena emateko, zentzu handiz idatzi behar dira zeinuak, eta egurraren akatsak ezkutatu edo saihestu behar dituzte.	El trazado de los signos debe hacerse con mucho criterio, con el fin de dar el máximo valor al trabajo, disimulando o evitando los defectos de la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Dena delako pieza seriean fabrikatzen dugunean, hainbatetan, makinak berak inprimatzen ditu zeinuak egurrean, automatikoki.	En ciertas fabricaciones en serie, la misma máquina imprime automáticamente los signos en la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Lanaren eta apaingarri kopuruaren arabera, kontu handiz ibili behar du egurra aukeratzeko, eta ahalegindu behar du egurra lehor egon dadin eta ez dezan izan ez adabegirik, ez akatsik.	Para ello, según el trabajo y la mayor o menor ornamentación, escogerá las maderas con sumo cuidado, procurando estén secas y sin nudos ni defectos.
Materiala: Egurraren teknologia
Halaber, beharrezko neurri guztiak idatzi behar ditu, lana egiteko beharrezko egurraren kontua prestatzeko, eta, behin egurra prestatu eta gero, piezak markatzeko.	En estos tableros irá tomando todas las medidas para confeccionar la nota de madera necesaria para el trabajo; y, después de preparada la madera, poder marcar las distintas piezas.
Materiala: Egurraren teknologia
kartoizkoak, kartoi mehezkoak, egurrezko piezak elkarren kontra zuntzak gurutzatzeko moduan elkartuz egindakoak edo egurrezkoak izan daitezke txantiloiak.	Estas pueden fabricarse de cartón, cartulina, contrapeados y madera.
Materiala: Egurraren teknologia
b) Plastikozko, aluminiozko, egurrezko... profilen bidezkoa. Plastikozko xaflaren ertzak babesteaz gain, lana edertzen dute profilek.	b) Con perfiles de plástico, aluminio, madera, etc. los cuales, además de proteger los cantos de la plancha de plástico, dan un gran realce al trabajo.
Materiala: Egurraren teknologia
Hainbatetan, marratzaileak berak aukeratu behar du egurra.	También compete a veces al trazador el escoger la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Xafla jarri ondoren, egurraz estutu behar da, erdialdetik ertzerantz, kolatzean barnean utzi dugun airea ateratzeko.	Una vez colocada, se apretará con una madera, empezando desde el centro hacia los bordes, para sacar el aire que pueda haber quedado al efectuar el encolado.
Materiala: Egurraren teknologia
Marka honetako hainbat taula mota fabrikatzen dituzte, askotariko tonuetakoak, eta egurra, marmola, ehunak, etab. imitatzen dituzte diseinuek.	De esta marca de tablero se fabrican diversidad de tipos en múltiples tonalidades, con diseños que imitan maderas, mármoles, tejidos, etc.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurra lantzeko printzipio orokorrek balio dute taula aglomeratuak lantzeko ere, azken batean, prozedura berrien bidez landutako egurra baitira taula aglomeratuak.	Los principios de trabajo general de la madera, valen también para los tableros aglomerados, pues éstos son madera trabajada mediante procedimiento nuevo.
Materiala: Egurraren teknologia
Gaur egun, edozein kola mota erabil daiteke egurra kolatzeko,	Actualmente puede emplearse cualquier cola para el encolado de madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Tablexari eusteko oinarria kontratxapatuei eusteko oinarriaren berdina da; hau da, egurrezko parrilladura eratu behar da, eta 20 eta 50cm arteko hutsuneak utzi behar dira, lan motaren arabera.	La base de sujeción es la misma que para los contrachapeados, o sea, formando un emparrillado de madera, cuyos huecos sean de 20 a 50 cm., según la clase de trabajo.
Materiala: Egurraren teknologia
Errazak dira jartzen, eta metalezko edo egurrezko profilak erabil daitezke panelak jartzeko.	Son de fácil colocación, pudiendo utilizarse al efecto perfiles de metal o de madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Berez, ez dira egurrezko konglomeratuak. Hala ere, beharrezkoak dira egoera jakin batzuetan, eta, horregatik, panelon ohiz kanpoko erabilera azalduko dugu jarraian:	Aunque propiamente no son conglomerados de madera, sin embargo, como para determinados casos será necesario utilizarlos, exponemos a continuación el uso no común de estos paneles:
Materiala: Egurraren teknologia
Zuntzezko taulak dira, eta egur sintetikoz eratuta daude; egur sintetikoa fabrikatzeko, hain zuzen ere, egur naturala desegin egiten dute. Hartara, egur naturalaren akatsak desagerrarazten dituzte, haren nolakotasunak hobetzen dituzte eta beste propietate onuragarri batzuk ematen dizkiote. Ondoren, berregin eta xaflatu egiten dute egurra.	Es un tablero de fibras constituido por madera sintética, que se obtiene deshaciendo la madera natural, suprimiendo los defectos que ésta posee, mejorando sus cualidades, añadiéndole otras ventajosas propiedades, y rehaciéndola- después en forma de chapa.
Materiala: Egurraren teknologia
eta ez da usteltzen eta ez du sitsak hartzen, egurraren zuntzezko eta zurezko balen esekidura eta konposatzen duten produktu kimikoak direla eta.	No se pudre ni se apolilla, por la suspensión de los haces fibroleñosos de la madera, y por los productos químicos que entran en su composición.
Materiala: Egurraren teknologia
d) Isolatzailea da (berotik, zaratatik eta bibraziotik isolatzen du), egur naturalak baino neurri handiagoan.	d) Posee cualidades aislantes (térmicas, de sonido, y de vibración), superiores a las de la madera natural.
Materiala: Egurraren teknologia
Egur gurutzatuko taula hobetua da novopana, eta hiru geruzak osatzen dute.	El novopán es un tablero perfeccionado de maderas cruzadas, compuesto de tres capas.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko eta material plastikozko konglomeratuak	Conglomerados de madera y materiales plásticos
Materiala: Egurraren teknologia
Zuntzen norabideaz gain, bada beste desberdintasun nagusi bat egurra lantzearen ikuspegitik: egur-espezieen gogortasuna; baita nekezagoa izatea ere gutxi gorabehera 90 graduko angelua eratuz gurutzatzen diren zuntzak dituen egurra (hala nola hainbat adabegi dituena) trazatzea.	A esta gran diferencia en el trabajo de la madera, según el sentido de la fibra, se añade la diferente dureza de las distintas especies de madera, como también el trazado más costoso en maderas cuyas fibras se cruzan más o menos en ángulo de 90º, como sucede en una pieza que tenga varios nudos.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurra lantzeko zailtasun horiek guztiak desagertu egiten dira, ordea, txirbil lauko (txirbil ebakiko) taula aglomeratuak lantzen ditugunean; oro har, taula aglomeratuen Europako industriak ekoizten ditu horrelakoak.	Todas estas dificultades de trabajo en la madera, no existen al trabajar los tableros aglomerados de virutas planas (virutas cortadas), que son las producidas generalmente por la industria europea de tableros aglomerados.
Materiala: Egurraren teknologia
Material homogeneo konposatuzkoak diren itxura dute taulek, baina zuntzak ez daude norabide jakin batean, eta taulen % 90 egurra da.	Estos tableros se presentan como un material homogéneo compuesto, pero sus fibras no tienen un sentido determinado, y llevan un 90 % de madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Industria berria da taula aglomeratuen industria, eta haren bereizgarria da egurraren ekoizpena eta, bereziki, egurra lantzeko modua oso ezberdinak direla.	La industria de los tableros aglomerados es una industria nueva; sus productos se caracterizan por el gran cambio en la producción de la madera, y especialmente en el modo de trabajarla.
Materiala: Egurraren teknologia
Atmosferako hezetasunak kalte egiten die egurrezko tresnei, eta, hortaz, hobe da material sintetikoz egindako tresnak erabiltzea, deforma ez daitezen.	Por ser los instrumentos de madera sensibles a la humedad atmosférica, son preferibles los de materiales sintéticos, porque no se deforman.
Materiala: Egurraren teknologia
eta egurrezkoak, koloretakoak edo mina aldagarrikoak izan daitezke.	Pueden ser de madera, de colores, y de minas intercambiables.
Materiala: Egurraren teknologia
Bi egurrak erdiraino jan, eta bata bestearen gainean jarri behar ditugu.	Las dos maderas quedan rebajadas a su mitad y superpuestas.
Materiala: Egurraren teknologia
Oro har, beste egur edo elementu batzuen gainean jartzen edo bermatzen dugu.	De ordinario va superpuesto o apoyado sobre otras maderas o elementos.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraren garaieraren edo lodieraren bi heren izan daitezke ziriak,	Las espigas pueden tener tres cuartas partes de la altura o grueso de la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Oro har, zurginek ez dute erabiltzen loturarik; izan ere, desmunta daitezkeen elementuak erabiltzen dituzte altzari handiak egiteko, eta horretarako erabiltzen diren egurrak behar bezain luzeak izaten dira.	De ordinario el ebanista no recurre a los empalmes, ya que los muebles de grandes dimensiones se construyen con elementos desmontables, y las maderas empleadas suelen tener suficiente longitud.
Materiala: Egurraren teknologia
Estututa sartu behar dute ziriek, egurra irekitzeko arriskua eragin gabe baina.	Las espigas han de penetrar ajustadas, pero sin riesgo de que abran la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Garrantzizkoa da egurraren zuntzak norabide zuzenean jartzea,	Es importante acertar con la dirección de las fibras de la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
bestela pitzadurak sorrarazten baititu egurraren uzkurdurak.	De lo contrario, la contracción de la madera daría lugar a hendiduras.
Materiala: Egurraren teknologia
eta ziri edo buztan irtenak antolatu behar dira mihiztatutako egurrak banantzeko joera duen edozein indarren aurkako erresistentzia izateko moduan.	Las espigas o colas salientes.se dispondrán de manera que resistan a cualquier fuerza que tienda a separar las maderas ensambladas.
Materiala: Egurraren teknologia
Eraikuntza merkeetan, oso buztan zabalak egiten ditugu, kopurua txikiagotzeko; izan ere, egurraren uzkurduraren ondorioz, litekeena da ziriak lasai gelditzea eta, horren ondorioz, muntaiaren erresistentzia txikiagoa izatea.	En las construcciones de tipo económico, se hacen colas muy anchas para disminuir su número, pues la contracción de la madera puede hacer que las espigas queden flojas, disminuyendo la resistencia de la ensambladura.
Materiala: Egurraren teknologia
eta trabeska moztu behar da mihiko egurra.	La madera de la lengüeta se cortará al través.
Materiala: Egurraren teknologia
4. Egurraren gogortasunaren arabera, 30 eta 60 gradu arteko angelua eratu behar da mozteko.	4.a El ángulo de corte oscila entre 30º y 60º, según la dureza de la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
1. Bi lantzerrak zorroztu behar dira lehenik (ikusi 210.A irudia). Horiexek sartzen dira egurrean.	1.º Se comienza afilando los dos biseles, como indica la figura 210-A, que son los que penetran en la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
1. Gogor eta lehor badago egurra, hobe da entrama pixka bat estua izatea; egurra bigun eta heze badago, berriz, normala izan daiteke.	1.a Para maderas duras y secas, es preferible un triscado algo estrecho; para maderas blandas y húmedas, un triscado normal.
Materiala: Egurraren teknologia
3. Oso irekia bada entrama, zerrauts gehiegi sortzen da, langileak ahalegin handiagoa egin behar du eta zerraren hortzek moztu ezin duten zati bat gelditzen da egurrezko piezaren erdialdean.	3.a Un triscado muy abierto produce exceso de serrín; requiere mucho más esfuerzo en el operario, y deja en el centro una zona de madera no cortada por los dientes de la sierra.
Materiala: Egurraren teknologia
Hortzen entramari esker, zerroteak erraz egiten du atzera-aurrera, eta ez du marruskatzen egurra.	El trabado o triscado de los dientes, hace que el serrucho corra con facilidad y sin fricción en la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
hasieran, hortzen ahoak egurra urratu bakarrik egiten du eta, ondoren, erretenaren erdialdea pitzatzen eta ebakia egiten du.	Al principio los filos de los dientes sólo rayan la madera; luego hienden el centro de la canal, formando el corte.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurra leuntzen dute bizarrek.	La rebaba realiza el pulido de las maderas.
Materiala: Egurraren teknologia
Bizarrak makurtuago egon behar du egur gogorra mozteko txapa mozteko baino.	La rebaba será más inclinada para maderas duras, menos para chapa.
Materiala: Egurraren teknologia
Sorbatzaren makurtasuna ezberdina izan daiteke, tresnaren arabera eta egurraren gogortasunaren arabera.	La inclinación del corte puede variar según la herramienta y la dureza de la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
1. Tresnari bi eskuekin eutsi eta egurrezko euskarrian bermatu behar dugu, eta zorroztarriari begira jarri behar dugu lantzerra (ikusi 183.A irudia).	1.º Tomar la herramienta con ambas manos, apoyarla sobre el soporte de madera, y situar el bisel hacia la piedra (fig. 183-A).
Materiala: Egurraren teknologia
Egur merkeekin erabiltzen dugu prozedura hau.	Es el procedimiento empleado para maderas baratas.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraren sektorean erabiltzen diren lanabesak zorrozteak berebiziko garrantzia du lanean arrakasta izango dugula ziurtatzeko.	El afilado de los útiles empleados en el ramo de la madera tiene grandísima importancia, si se quieren realizar trabajos con garantía de éxito.
Materiala: Egurraren teknologia
Ebakitzean datza haien errendimendua, eta, horretarako, zorroztu eta findu egin behar da tresneria aurrez, egurraren zuntzen zailtasuna eta osaera bihurria gainditzeko.	El rendimiento de las herramientas, prer viamente afiladas y afinadas para vencer la tenacidad y la conformación más o menos tortuosa de las fibras de la madera, se basa sobre su acción cortante.
Materiala: Egurraren teknologia
dute, izerdia eta hezetasuna bihotzetik azalerantz hedatzen baitira porositate txikiagoko egur zahar eta trinkozkoa da bihotza; halabeharrezkoa da hori gertatzea.	ca, debido a que desde el corazón, compuesto de madera vieja, compacta y menos porosa, procede hacia la corteza, donde aumenta la savia y la humedad; esta deformación es inevitable.
Materiala: Egurraren teknologia
Sistema honen bidez, lortzen dugun egurraren egitura homogeneoa da.	Con este sistema, se obtienen maderas de estructura homogénea.
Materiala: Egurraren teknologia
Bereziki, egur exotikoekin erabiltzen dugu sistema hau.	Se utiliza este sistema especialmente con maderas exóticas.
Materiala: Egurraren teknologia
EGURRA ZATITZEA	TROCEADO DE LA MADERA
Materiala: Egurraren teknologia
Zertarako erabiltzen dugun, hiru multzo nagusitan sailka dezakegu egurra:	Las maderas, según su utilización, se suelen dividir en tres grandes grupos:
Materiala: Egurraren teknologia
Eraikuntzarako egurra. Armadurak, zubiak, zinbriak... egiteko erabiltzen da.	º Maderas de construcción, empleadas para armaduras, puentes, cimbras, etc.
Materiala: Egurraren teknologia
Erretzeko egurra. Adarretatik, saihetsetatik eta hondakinetatik sortzen da.	º Maderas para quemar, provenientes de las ramas, costeros y desperdicios.
Materiala: Egurraren teknologia
eta deformazio horren arrazoia nagusia da nola ateratzen ditugun piezak enborretatik; hau da, zer sistema edo bide erabiltzen dugun egurra zatitzeko.	Y la causa primera de esta deformación es el modo con que han sido obtenidas las piezas del tronco, o sea, el sistema o manera de trocear la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
EGURRAREN IZENAK	DENOMINACIONES DE LA MADERA
Materiala: Egurraren teknologia
Enborraren neurrien eta beste ezaugarri berezi batzuen arabera, izen hauek ditu egurrak:	Según la medida de los troncos de los árboles, y otras características especiales, recibe la madera los nombres siguientes:
Materiala: Egurraren teknologia
Zutik hiltzen diren zuhaitzen egurrak ez du balio eraikuntzarako, sendotasuna eta elastikotasuna galdu duelako eta oso hauskorra bilakatu delako.	Carece de valor como madera de construcción la de los árboles muertos en pie, por haber perdido consistencia y elasticidad, y haberse vuelto muy quebradiza.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurra gogorra bada, berriz, oso litekeena da harirako pitzadurak izatea, eta, txapatarako erabili behar badugu, hobe da azala ez kentzea, egurra azkarregi ez lehortzeko eta, horren ondorioz, oso arrail kaltegarriak ez sortzeko.	En cambio las maderas duras, en ías que es probable se encuentren fendas, y que han de destinarse a obtener chapas, es mejor no descortezarlas, para impedir que una desecación demasiado rápida produzca grietas muy perjudiciales.
Materiala: Egurraren teknologia
Egur jakin bat eman duen zuhaitza udan moztu duten jakiteko, iodo-soluzio bat isur dezakegu egurrean berriki egindako ebaki batean: egurrak gaztaina-kolore pixka bat hartzea zuhaitzak udan moztu dituzten seinale da; neguan moztu badituzte, berriz, moretu egiten da egurra.	Se conoce que una madera ha sido apeada en verano, cuando vertiendo una solución de yodo en un corte fresco de la madera, se vuelve ligeramente teñida de color castaño; lo que no sucede si ha sido apeada en invierno, pues se vuelve de color violeta.
Materiala: Egurraren teknologia
Erabat garatuta daudenean eraitsi behar dira zuhaitzak. Izan ere, egur biguna ematen dute zuhaitz gazteegiek, eta sitsak hartzeko, arrailtzeko eta kopatzeko arriskuan dago egurra.	La madera debe ser abatida cuando ha adquirido pleno desarrollo, pues el árbol demasiado joven da una madera blanda, expuesta a la polilla, a grietas, y alabeos.
Materiala: Egurraren teknologia
Behin zuhaitza bota eta gero denbora luzez azala kendu gabe egondako egurretan sartzen dira intsektuak.	Suelen penetrar en las maderas que han permanecido mucho tiempo sin descortezar, después de abatidas.
Materiala: Egurraren teknologia
Har batzuk zuhaitz bizietan garatzen dira, eta beste batzuk, berriz, egur lehorrean sartzen dira.	Algunos de estos insectos o gusanos se desarrollan en los árboles vivos, otros invaden la madera seca.
Materiala: Egurraren teknologia
Harrak jotzeak egurra suntsitzen du hainbatetan, eta hautsi beste hainbatetan,	lEl agusanado de la madera ocasiona a veces su destrucción; otras, su rotura.
Materiala: Egurraren teknologia
Hegazti eta txori askok zuhaitzen enborrak mokokatzen dituzte, eta egiten dituzten zauriak egurrean markatuta gelditzen dira.	Hay muchas aves y pájaros que picotean los troncos de los árboles, quedando así sus heridas marcadas en la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Molusku batzuek (hala nola zizare barrenariek) ontzigintzan eta itsas obretan erabiltzen den edozein egurri erasotzen diote.	Algunos moluscos, como los teredos, atacan toda clase de madera empleada en las obras navales y marítimas.
Materiala: Egurraren teknologia
Intsektu-espezie askok egurretan erruten dituzte arrautzak, eta egurretatik elikatzen dira jaiotzen diren larbak.	Muchas especies de insectos ponen sus huevos en la madera, dé la cual se nutren luego las larvas.
Materiala: Egurraren teknologia
Inoiz ere ez genuke erabili behar zuhaitz hilen egurra, egoera jakin batzuetan izan ezik, hala nola zuhaitzen adaburuaren zati bat bakarrik hartzen dutenean garrek eta zuhaitzek beste arazorik izan ez dutenean.	La madera de árboles muertos no debe utilizarse nunca, excepto en algunos casos; como por ejemplo, si sólo ha sufrido un flameado parcial la copa del árbol.
Materiala: Egurraren teknologia
Halakoetan, komeni da lehenbailehen erabiltzea egurra, suak hartu dituen enborrak aukerakoak baitira egurra hondatzen duten onddoentzat.	En este caso conviene apresurar su empleo, pues los troncos de estos árboles que han sufrido la acción del fuego, son campo propicio para los hongos que deterioran la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Bereizgarria da tindu zurixkako zarakar lodiak sortzen direla, orri luzatuen modukoak oro har, eta enborrei edo egurrezko piezei atxikitzen zaizkiela.	Se caracteriza por unas costras espesas de tinte blancuzco, adheridas a los troncos o a las piezas de madera, generalmente en forma de láminas alargadas.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraren ehunak disgregatu egiten dira, eta zuritu.	Los tejidos de la madera se disgregan y toman un color blanco.
Materiala: Egurraren teknologia
Espeziearen arabera, kolore bat edo bestea hartzen du erasotako egurrak.	La madera atacada por esta enfermedad toma coloraciones distintas según la especie.
Materiala: Egurraren teknologia
Onddo batzuek egurra aldarazten dute. Ez da deskonposatzen, baina urdindu eta berdetu egiten da.	Hay hongos que producen alteraciones en la madera, la cual, sin descomponerse, toma coloraciones azules y verdes.
Materiala: Egurraren teknologia
Horrelako egurra egokia izan daiteke dekorazioan, baina desegokia da erresistentzia-lanerako.	Esta madera puede ser apta para la decoración, pero es inadecuada para trabajos de resistencia.
Materiala: Egurraren teknologia
Zurgizen-egurra.	Madera borne.
Materiala: Egurraren teknologia
EHUNAK DESKONPOSATZEAREN ONDORIO DIREN EGURRAREN AKATSAK	DEFECTOS DE LA MADERA POR DESCOMPOSICIÓN DE LOS TEJIDOS
Materiala: Egurraren teknologia
Akats hau badu, baztertu egin behar dugu egurra.	La madera, que posee este defecto, debe ser desechada.
Materiala: Egurraren teknologia
Egur berotua.	Madera recalentada.
Materiala: Egurraren teknologia
Baztertu egin behar dugu egoera horretan dagoen egurra.	La madera en estas condiciones debe ser desechada.
Materiala: Egurraren teknologia
Egur errea.	Madera quemada.
Materiala: Egurraren teknologia
Berotzeak larriki kaltetutako egurra da,	Recibe este nombre la madera que presenta agravados los efectos del recalentamiento.
Materiala: Egurraren teknologia
Gaixotasun honek jotzen duen egurrak soinu isila egiten du jotzen dugunean, arraildu egiten da eta usain txarra dario.	La madera atacada por esta enfermedad da un sonido sordo al golpearla; se agrieta, y despide un olor desagradable.
Materiala: Egurraren teknologia
Egur izurtua. Oso estimatua da zurgintzan, zuntzak izurtuta dituela eta.	Madera de trepa. Es madera apreciada en ebanistería por tener las fibras en forma ondulada.
Materiala: Egurraren teknologia
Adabegi biziak dira horiek (ikusi 80. irudia), eta oso atxikita daude inguruan duten egurrera.	Estos se llaman nudos vivos (fig. 80), y permanecen fuertemente adheridos a la madera que los circunda.
Materiala: Egurraren teknologia
Oro har, oso gogorrak dira, eta ez daude lotuta inguruan duten egurrarekin. Alderik aldekoak badira (hau da, egurra bezain lodiak badira), askatu ere egiten dira, eta hutsune bat uzten dute (ikusi 81. irudia).	De ordinario tienen una gran dureza y no están unidos a la madera que los rodea; y, si son pasantes, o sea, del mismo grueso que la madera, llegan a saltar, dejando un hueco (fig, 81).
Materiala: Egurraren teknologia
Akatsa da egurrak adabegi handiak izatea, baita txikiak izatea ere asko eta elkarrengandik oso hurbil badaude.	Los nudos grandes son un defecto para la madera, y también los pequeños, si son en gran número y muy próximos entre si.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurra zerratzen badugu, adabegi bizi bat dugu A zatian. Zuhaitza ipurditik mozterakoan bizirik zegoen adar bizi baten ondorio dira adabegi biziak,	Una vez aserrada la madera, tendremos en A un nudo vivo, producido por una rama viva en el momento del apeo.
Materiala: Egurraren teknologia
Zuntzak oso irregularrak badira, erresistentzia txikia du egurrak.	Cuando la fibra es muy irregular, la madera ofrece poca resistencia.
Materiala: Egurraren teknologia
77. irudia. Egur jaspeztatua.	Fig. 77 Jaspeado de la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
78. irudia. Zuntz espiralduko egurra.	Fig. 78 Madera de fibra revirada.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrak erresistentzia pixka bat galtzen du ziri bat egiten badugu (ikusi 79. irudia), eta eraztunak bereizteko NM gainazalari jarraiki hausten da.	Esta madera suele perder algo de su resistencia si se hace una espiga (fig. 79), y se rompe siguiendo la superficie NM. de separación de los anillos.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurra oso azkar lehortuz gero, arrailak sortzen dira, goizegi lurruntzen delako hezetasuna.	Una desecación muy rápida origina grietas en la madera, por evaporar demasiado pronto la humedad.
Materiala: Egurraren teknologia
Erresistentzia txikia eta deskonposatzeko joera duela eta, baztertu egin behar dugu egur hori.	Dada su escasa resistencia y su propensión a las descomposiciones, deberán ser desechadas estas maderas.
Materiala: Egurraren teknologia
3. Onddoak daude. Egurrari erasotzen diote onddoek, eta koloreztatu eta deskonposarazi egiten dute.	3.º Hongos, que atacan la madera, coloreándola y originando su descomposición.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurra egoera onean dago, eraztunak erregularrak direnean; zuntzak uniformeak direnean eta estu eta paraleloan daudenean; eta arrail, atal espiraldu edo adabegi handirik ez dagoenean.	Se conoce que su madera está en buenas condiciones, por la regularidad de los anillos anuales; fibras uniformes, apretadas y paralelas; no presenta grietas, reviramientos, ni nudos grandes.
Materiala: Egurraren teknologia
Akats hau sumaezina da zuhaitzak zutik daudela eta, hainbatetan, are egurra lehortu arte.	Este defecto no es visible estando el árbol en pie; a veces no se hace visible hasta después del secado de la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Tutu-formako egurrezko ebakidurak erabiltzen baditugu, osoko enborretatik atera behar ditugu, eta nukleoa hustu behar dugu, kanpoaldeko zuntzak beren kabuz uzkurtzeko ebakiduraren ardatzerantz.	Cuando se emplean secciones tubulares de madera, deberán proceder de troncos enterizos y tener vaciado su núcleo, para conseguir la libre contracción hacia el eje de la sección tubular de las fibras periféricas.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurra uzkurtzeari aurrea hartzeko eta, ahal dela, halakorik ez gertatzeko, itsas gatzezko soluzio ase batean sartu behar dira piezak zortzi egunez.	Para prevenir la contracción de la madera, y a fin de evitarla en lo posible, deberán introducirse las piezas durante ocho días en una solución saturada de sal marina.
Materiala: Egurraren teknologia
EGURRAREN HANTURA	HINCHAMIENTO DE LAS MADERAS
Materiala: Egurraren teknologia
Ura edo hezetasuna xurgatzearen ondorioz egurraren bolumena handitzea da.	Aumento de volumen que experimenta la madera al absorber el agua o la humedad.
Materiala: Egurraren teknologia
Oro har, eraikuntzarako erabiltzen badugu egurra, batez beste, hantura-koefizienteak %0,2koa izan behar du zuntzen norabidearekiko norabide paraleloan, eta %7koa norabide perpendikularrean	Normalmente, y para maderas de construcción, se tomarán coeficientes de 0,2 % paralelamente a las fibras, y 7 % en sentido perpendicular, como término medio.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraren gaixotasunak eta akatsak	Enfermedades y defectos de la madera
Materiala: Egurraren teknologia
Materia organikoa den aldetik, gaixotasunak eta haren kontura bizi diren izakien erasoak izan ditzake egurrak, eta, hori dela eta, akats larriak baditu erabileraren ikuspegitik, baztertu egiten dugu industrian erabiltzeko.	La madera, como materia orgánica que es, está expuesta a enfermedades y a los ataques de seres que viven a sus expensas, y por ello, al sufrir serios defectos en su utilización, es desechada para usos industriales.
Materiala: Egurraren teknologia
Begiratu batean bereizten da lantzeko egokia den egurra. Hain zuzen ere, egokia bada, forma erregularra du enborrak; diametroaren garapena normala da; azala osorik dago, arrail edo tarterik gabe; adaburua indartsua da, bereziki, goiko aldean, adarretan; adarrak hazkunde betean daude, eta hostoak oparo dituzte; eta hostoak udazken-amaierara arte irauteko moduan daude.	Se conoce a simple vista que su madera es apta para ser trabajada, cuando el tronco presenta una forma regular, su diámetro un desarrollo normal, y su corteza está entera, sin grietas ni separaciones; su copa vigorosa, especialmente en la parte alta donde las ramas, en plena vegetación, tienen
Materiala: Egurraren teknologia
2. Kolorea galtzen dute, eta, horren ondorioz, orban horixkak ditu egurrak.	2.º Decoloración de las hojas, por la cual la madera presenta manchas amarillentas.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko piezak erabiltzen ditugunean, kontuan izan behar dugu uzkurdura askoz ere bortitzagoa dela kanpoaldean bihotzean baino, eta, horren ondorioz, habe laukizuzenen nukleoak zartatu egiten direla, oholak barkillatu egiten direla, nukleorantz gainazal zilindriko ganbilak eratzeko joera dagoela, eta oholek eta habeek kanpoalderantz uzkurtzeko joera dutela, erdialdean baino gehiago.	En el empleo de piezas de madera, deberá tenerse en cuenta que la contracción es mucho más enérgica en la periferia que en el corazón, lo que trae como consecuencia el resquebrajamiento del núcleo en las vigas rectangulares, el abarquillamiento en las tablas, con la tendencia a formar superficies cilindricas de convexidad dirigidas hacia el núcleo, y la tendencia de las tablas o
Materiala: Egurraren teknologia
Kalitate onekoa bada, txirbil malguak eman behar ditu egurrak, ura sartzen uzten ez dutenak.	Una madera de buena calidad deberá dar virutas flexibles, que no deben dejar penetrar el agua.
Materiala: Egurraren teknologia
Era berean, kalitate onekoa bada egurra, ur tanta bat isurtzen dugunean haren gainean, poroetan sartu ez eta bote egin behar du.	Una gota de agua vertida sobre maderas de buena calidad debe rebotar, no penetrando en los poros.
Materiala: Egurraren teknologia
Uraren proportzioa egurrean	Proporción de agua en las maderas
Materiala: Egurraren teknologia
EGURRAREN GOGORTASUNA	DUREZA DE LAS MADERAS
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraren gogortasuntzat hartu behar da egurrak marruskaduraren ondoriozko higaduraren aurka egiten duen erresistentzia. Hainbatek, hala ere, egurrak lantzearen aurka egiten duen erresistentzia dute egurraren gogortasuntzat.	Se entiende por dureza de las maderas, la resistencia que oponen al desgaste por rozamiento, aunque algunos entiendan por dureza en las maderas, la resistencia que ofrecen a ser trabajadas.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurra erabiltzen dugunean, kontuan izan beharra dago haren gogortasunaren araberakoa dela fisionagarritasun edo pitzagarritasuna, eta enborraren plano diametralekiko norabide normalean dela handiena, eta txikiagotu egiten dela erdialdetik kanpoalderantz.	Deberá tenerse en cuenta, en el empleo de las maderas, que su fisibilidad o hendibilidad depende de su dureza, y que es máxima en dirección normal a los planos diametrales del tronco, disminuyendo del centro a la periferia.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurren sailkapena, gogortasunaren arabera	Clasificación de las maderas por su dureza
Materiala: Egurraren teknologia
Gogortasunaren arabera, hau da egurren sailkapena:	Por su dureza, las maderas se clasifican en:
Materiala: Egurraren teknologia
Espainiako egurren artean, hauek hartzen ditugu mota bakoitzaren eredutzat:	Se consideran como tipo de maderas nacionales, las siguientes:
Materiala: Egurraren teknologia
EGURRAREN DILATAZIOA	DILATACIÓN DE LAS MADERAS
Materiala: Egurraren teknologia
EGURRAREN UZKURDURA	CONTRACCIÓN DE LAS MADERAS
Materiala: Egurraren teknologia
Erabiltzen ditugun egurrek ezin dute izan akatsei eta gaixotasunei buruzko artikuluek aipatzen duten akats edo gaixotasun bat bera ere. Alderantziz, soinu argia egin behar dute jotzen ditugunean, eta eraztunen garapenak erregularra izan behar du; hala, sintoma txartzat hartu behar da eraztun zabalak eta estuak txandakatzea.	Las maderas que se empleen, no presentarán ninguno de los defectos y enfermedades que en los artículos referentes a estos extremos se mencionan, presentando por el contrario, sonido claro a la percusión, y los anillos anuales, regularmente desarrollados; se considerará síntoma desfavorable la alternativa de anillos anchos y estrechos.
Materiala: Egurraren teknologia
Ebaki egin berri batean, iodo-soluzio bat isuri behar da egurrean: egurra negukoa bada, morea da erreakzioa; udakoa bada, berriz, gaztaina-koloreko tindu txiki bat du.	Vertiendo una solución de yodo en un corte fresco de la madera, la reacción será violeta si la madera es de invierno, y ligeramente teñida de color castaño si la madera es de verano.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrak bete beharreko baldintza orokorrak	Condiciones generales de la madera
Materiala: Egurraren teknologia
Egurra egokia izango bada eraikuntzan edo, oro har, zurgintzan erabiltzeko, baldintza orokor hauek bete behar ditu:	Para que una madera sea apta para la edificación o para los trabajos de carpintería en general, deberá satisfacer las condiciones generales siguientes:
Materiala: Egurraren teknologia
Zuhaitz hostoerorkorretan, oro har, eraztun edo zirkuluak zabalak izatea hartu behar da egurraren kalitate onaren zantzutzat. Izan ere, udako egurra asko haztearen araberakoa da kalitate oneko egurraren geruzen garapena, udako egurra gogorragoa dela eta.	En los árboles de hoja caduca, la anchura de los anillos o círculos anuales se tomará, en general, como indicio de la buena calidad de la madera, toda vez que en ella el desarrollo de las capas periódicas viene condicionado por un elevado crecimiento de la madera de estío, de naturaleza más dura.
Materiala: Egurraren teknologia
Alde handia dago zurgiharreko eta zurgizeneko egurra uzkurtzen diren moduen artean.	Es muy notable la diferencia de contracción entre la madera de duramen y la de albura.
Materiala: Egurraren teknologia
Propietate horri esker, egurra egokia da pirograbatuak egiteko (suz grabatzeko) eta, hartara, egurra apaintzeko.	Esta propiedad las hace aptas para el pirograbado, que es el grabado al fuego, y se hace en las maderas para decorarlas.
Materiala: Egurraren teknologia
Egur erregaiak erabili behar dira horretarako, gogorrak, kolore argi eta uniformekoak eta adabegirik gabeak.	Se emplearán maderas combustibles, duras, de color claro y uniforme, y desprovistas de nudos.
Materiala: Egurraren teknologia
Isolatzaile termiko ona da egurra, materiaren propietateari eta jarraitutasunik ezari esker,	La madera es un buen aislante térmico, gracias a la propiedad y discontinuidad de su materia.
Materiala: Egurraren teknologia
Porositate handiko egur arin eta bigunek isolatzen dute beroa gehien; gutxien, berriz, dentsitate handiko egur gogor eta trinkoek isolatzen dute.	Las maderas ligeras, blandas y con mucha porosidad, son las más aislantes del calor; y las duras, densas, y compactas, las menos aislantes.
Materiala: Egurraren teknologia
Osaeraren bidez, hainbat egurrek soinuak indartzen eta transmititzen dituzte, eta musika-tresnetako erresonantzia-kaxak egiteko erabiltzen ditugu.	Hay algunas maderas que, por su constitución, refuerzan y transmiten los sonidos, y se emplean en la construcción de cajas de resonancia de los instrumentos musicales.
Materiala: Egurraren teknologia
Soinua isolatzeko ere erabiltzen dugu egurra, hau da, zarata edo soinua pasatzea galarazteko edo oztopatzeko,	También se emplea la madera para el aislamiento acústico, es decir, para impedir o dificultar el paso del ruido o sonido.
Materiala: Egurraren teknologia
EGURRAREN "LANA"	"TRABAJO" DE LA MADERA
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraren beste propietate bat da lana, eta oso kontuan izan behar dugu egurraz eraikitzen ari garenean, lege fisiologikoen ondorio baino ez baitira uzkurdura eta hantura.	Este "trabajo" es otra de las propiedades que tiene la madera, y que deberá tenerse muy en cuenta en las construcciones de la misma, pues el encogimiento y la hinchazón son fenómenos debidos exclusivamente a una ley de carácter fisiológico.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrak egiten duen lana txikiagotzeko arauak piezak kolatzen ari garenean.	Normas para reducir el "trabajo" de la madera en el encolado de piezas.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko piezak kolatu aurretik, komeni da arau hauek aintzat hartzea:	Antes,de proceder al encolado de piezas de madera, conviene tener presentes las siguientes normas:
Materiala: Egurraren teknologia
Nolanahi ere, egur bigunetan batez ere, sendotasun txikiko zatia da muina eta, esan bezala, baztertzea komeni da,	Pero a veces la médula supone (en especial en maderas blandas) uña zona de poca consistencia, por lo qué conviene eliminarla.
Materiala: Egurraren teknologia
Argi dago egurrak askoz ere luzaroago irauten duela pinturak, inpregnazioak eta abarrek babesten badute.	Se comprende que las maderas protegidas por pinturas, impregnaciones, etc., duran mucho más tiempo.
Materiala: Egurraren teknologia
EGURRAREN PROPIETATE MEKANIKOAK	PROPIEDADES MECíNICAS DE LA MADERA
Materiala: Egurraren teknologia
Nagusiki, egurraren beraren hezetasun-mailaren eta dentsitate edo pisu espezifikoaren araberakoak dira egurraren propietate mekanikoak.	Las propiedades mecánicas de las maderas dependen principalmente del grado de humedad que contengan, y de la densidad o peso especifico.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurra zapaltzeko joera duen indar baten ondoriozko erresistentzia da.	Se denomina compresión la resistencia debida a la acción de una fuerza que tiende a aplastar la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Pieza baten molekulek indar paraleloen aurka egiten duten esfortzua da. Egurraren zeharkako ebakidura mozteko joera dute indarrok.	Es el esfuerzo que oponen las diversas moléculas de una pieza a la acción de las fuerzas paralelas, que tienden a cortar la sección transversal de la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko pieza batek deformazioaren aurka egiten duen erresistentzia da. Mutur batean, finko dago pieza, eta bere ardatzarekiko bira normal bat egiten du, aske dagoen muturrean palanka-beso batek egiten duen indarraren ondorioz.	Llámase torsión, la resistencia que opone a su deformación una pieza de madera, fija por un extremo, que sufre un giro normal a su eje, debido a una fuerza que obra con un brazo de palanca en su extremo libre.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraren erresistentzia da, gorputz gogor baten kolpea hartzen duenean.	Es la resistencia que opone la madera sometida al golpe de un cuerpo duro.
Materiala: Egurraren teknologia
EGURRAREN PROPIETATE BEREZIAK	PROPIEDADES ESPECIALES DE LA MADERA
Materiala: Egurraren teknologia
Su hartzen du egurrak, eta erregaitzat hartzen dugu horregatik; dohain hori du. Alabaina, akatsa da hori egurra eraikuntzan eta dekorazioan erabiltzeko.	Las maderas arden, consideradas como combustibles, lo cual constituye una cualidad; pero es un defecto para las maderas empleadas en la construcción y en la decoración.
Materiala: Egurraren teknologia
Uraren asetasun-punturaino, %20 eta %25 artean handitzen da egurraren bolumena; puntu horretatik aurrera, egurrak ura xurgatzen jarraitu arren, bolumena ez da gehiago handitzen.	La madera aumenta de volumen hasta el llamado punto de saturación de agua (20-25 %); y, a partir de él, no aumenta ya de volumen, aunque siga absorbiendo agua.
Materiala: Egurraren teknologia
Egur bat homogeneoa da egitura eta zuntzen osaera uniformea denean atal bakoitzean.	Una madera es homogénea, cuando su estructura y la composición de sus fibras resulta uniforme en cada una de sus partes.
Materiala: Egurraren teknologia
dituzten egurrak (hala nola artea eta lizarra) homogeneotasun txikikoak dira, baita haziera-eraztunetan udaberrian eta udazkenean hazten diren egurren artean desberdintasun nabarmenak dituzten egurrak ere, hala nola izeia homogeneotasunik txikieneko egurretako bat da.	dios medulares muy desarrollados, como la encina y el fresno, y las que presentan los anillos anuales de crecimiento con diferencias notables entre la madera crecida en primavera o en otoño; tal sucede con el abeto, que es una de las maderas menos homogéneas.
Materiala: Egurraren teknologia
Oro har, egur gogorrak ilunagoak edo biziagoak dira; egur bigunak, berriz, kolore argiagokoak dira.	En general, las maderas duras tienen un color más oscuro o intenso; las maderas blandas tienen colores más blancos.
Materiala: Egurraren teknologia
Bestalde, zenbait egurren muin-erradioak oso deigarriak dira.	En algunas maderas son muy llamativos sus radios medulares.
Materiala: Egurraren teknologia
Uretan murgiltzen dugun egurraren bolumena gutxi handitzen da zuntzen luzetarako ardatzaren norabidean, baina %2,5 eta %6 artean ere handitu daiteke haien norabidearekiko norabide perpendikularrean.	La madera sumergida aumenta poco de volumen en dirección del eje longitudinal de las fibras, pero en sentido perpendicular a ellas, aumenta de un 2"5 a un 6 %.
Materiala: Egurraren teknologia
Egur-espezieak bereizteko balio dezake usainak.	El olor puede servir para diferenciar las diversas especies de madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Hainbatetan, egurra egoera onean edo egoera txarrean dagoen adierazten du usainak.	El olor a veces denota el buen o mal estado de la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Eroankortasuna handiagoa da zuntzen luzetarako norabidean muin-erradioen eta eraztunen norabidean baino, eta handiagoa da egur astunetan egur arinetan eta egur porotsuetan baino.	La conductibilidad es mayor en el sentido longitudinal de sus fibras, que en el radial y en el de los anillos anuales; y más en las maderas pesadas que en las ligeras o porosas.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraz ari garela, dentsitate absolutua eta itxurazko dentsitatea bereizi behar ditugu.	En las maderas hay que distinguir la densidad absoluta y la aparente.
Materiala: Egurraren teknologia
Bestetik, itxurazko dentsitatea kalkulatzeko, hodiak eta poroak ere hartzen ditugu kontuan, eta oso aldakorra da, egurren hezetasun-mailaren araberakoa baita.	Sin embargo, la aparenté, que comprende los vasos y poros de la madera, es muy variable, pues depende del grado de humedad de las maderas.
Materiala: Egurraren teknologia
Marrusketaz leundu ondoren, hainbat egurren gainazala bat eginda dago eta trinkoa da; beste hainbatena, berriz, porotsua.	La superficie cepillada de las maderas se presenta en algunas especies, unida y compacta; en otras, porosa.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraren ur kantitatea aldatzeak haren pisua eta bolumena ere aldatzea dakar.	La variación de esta cantidad de agua lleva consigo la variación del peso y del volumen de la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Lurruntzearen ondorioz, zelulak txikitu egiten dira, eta uzkurtu egiten da egurra. Aitzitik, egurraren hezetasun-maila inguruneko hezetasun-maila baino txikiagoa bada, ura xurgatzen du egurrak, handitu egiten dira zelulak eta egurra hantu egiten da.	Por evaporación, las células disminuyen de volumen, y la madera experimenta contracción; en cambio, cuando el grado de humedad de la madera es inferior al del ambiente, la madera absorbe agua; entonces las células aumentan de volumen y la madera se hincha.
Materiala: Egurraren teknologia
Gehiago uzkurtzen dira zuntz gazteak zaharrak baino, eta gehiago uzkurtzen dira egur bigunak gogorrak baino.	La contracción es mayor en las fibras jóvenes que en las viejas; y en las maderas blandas que en las duras.
Materiala: Egurraren teknologia
Hiru norabidetan uzkurtzen da egurra: zelulen luzetarako ardatzaren norabidean (luzetara), muin-erradioen norabidean (loditara) eta eraztunen norabidean (zabaletara).	La madera se contrae en tres direcciones: en dirección del eje longitudinal de las células (largo), en dirección de los radios medulares (grueso), y en dirección de los anillos anuales, (ancho).
Materiala: Egurraren teknologia
13. irudia. Egurraren uzkurtzea.	Fig. 13 Contracción de la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Hodien bidez, egurrak atmosferako hezetasuna xurgatzeko propietatea da.	Es la propiedad que tiene la madera de absorber, a través de los vasos, la humedad atmosférica.
Materiala: Egurraren teknologia
Gogortasunaren arabera, hau da egurren sailkapena:	Según su dureza, las maderas se clasifican en:
Materiala: Egurraren teknologia
Egur berdea (hezea edo beroa) malguagoa da lehorra baino.	La madera verde, húmeda o caliente, es más flexible que la seca.
Materiala: Egurraren teknologia
Egur zaharrek edo lehorrek ez dute onartzen bat-bateko presioa egiterik edo zama handia jartzerik; egur gazteak, berriz, gehiago deforma daitezke.	Las maderas viejas o secas no admiten presiones bruscas ni exceso de carga; las jóvenes tienen mayor límite de deformación.
Materiala: Egurraren teknologia
Hauek, berriz, ez dira malguak: artea, astigarra, etab. eta, oro har, egur gogorrak.	No lo son: la encina, el arce, etc., y en general las maderas duras.
Materiala: Egurraren teknologia
Leuntzeko, ezkoztatzeko, bernizatzeko, lakatzeko... egurrik egokienak espezie gogorrenak edo erdi gogorrenak dira: intxaurrondoa, gereziondoa, lizarra, udareondoa, pagoa...	Las maderas aptas para un buen pulido, encerado, barnizado, laqueado, etc., pertenecen a las especies duras o semiduras, como, nogal, cerezo, fresno, peral, haya, etc.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraz ari garela, oso nolakotasun erlatiboa da, eta zuntzak trinkotzeko ahalmena erabiliz eskuratzen da, molde eta kontramolde banarekin presio eginez.	í‰sta cualidad es muy relativa en la madera, y se obtiene aprovechando el poder de compresión de las fibras, mediante una presión entre un molde y un contramolde.
Materiala: Egurraren teknologia
Nabarmendu beharra dago oso alde handiak daudela egur batzuen eta besteen artean, baita zuhaitz bereko egurren artean ere, nondik hartzen dugun egurra: enborretik, adarretatik, enborraren beheko aldetik edo goiko aldetik, sustrai nagusitik, sustrai sekundarioetatik...	Conviene hacer notar que en la madera se dan diferencias muy notables, presentándose muy diversas aun en el mismo árbol, según pertenezca la madera al tronco, a las ramas, a la parte inferior o superior del mismo tronco, a la raíz principal, o a raíces secundarias; etc.
Materiala: Egurraren teknologia
Hauek dira gehien interesatzen zaizkigun egurraren propietate fisikoak:	Las propiedades físicas de la madera que más nos interesan, son:
Materiala: Egurraren teknologia
Egokiroen pitzatzen diren egurrek zuntz luzeak dituzte eta ez dute adabegirik.	Las maderas más apropiadas al hendido son las que tienen las fibras largas y carecen de nudos.,
Materiala: Egurraren teknologia
Egur berdea pitzagarriagoa da lehorra baino.	La madera verde es más hendible que la seca.
Materiala: Egurraren teknologia
Oso garrantzitsua da jakitea zer propietate dituzten egur osasuntsuek, horren araberakoa baita klasearen eta lan egiteko metodoaren aukeraketa.	Es de gran importancia conocer las propiedades de las maderas sanas, pues de ello depende la elección de una clase u otra, y el método que se ha de seguir en el trabajo.
Materiala: Egurraren teknologia
9. irudia. Zuntzen norabide berean pitzatzen da egurra.	Fig. 9 La madera se hiende en el sentido de las fibras.
Materiala: Egurraren teknologia
Zuntzezko egurrak gogorragoak dira, eta hodietan aberatsak, bigunagoak.	Las maderas fibrosas son más duras; las más ricas en vasos, son más blandas.
Materiala: Egurraren teknologia
Alde horretatik, egur berdea bigunagoa da lehorra baino.	Las maderas verdes son más blandas que las secas.
Materiala: Egurraren teknologia
Estimu handiagotan ditugu egur gogorrak bigunak baino.	Las maderas duras son más apreciadas que las blandas.
Materiala: Egurraren teknologia
Udazkeneko egurra.	º La madera de otoño.
Materiala: Egurraren teknologia
Hodiak txikiagoak dira eta estuago daude udaberriko egurrarenak baino, eta kolorea nabarmenagoa da.	Tiene los vasos más pequeños y apretados que la madera de primavera, y la coloración más acentuada.
Materiala: Egurraren teknologia
Gainera, garatzen ari direnean, egur bigunak dentsitate txikiagoa du gogorrak baino.	Además, la madera en desarrollo es menos densa en las blandas que en las duras.
Materiala: Egurraren teknologia
Hauek bereiz ditzakegu eraztun bakoitzean: udaberriko egurra, muina baino gogorragoa; udazkeneko egurra, zurgizena baino sendoagoa; eta zuntzak, muin-erradioak baino gogorragoak.	En cada anillo de madera se distingue: La madera de primavera, que es más dura que el meollo; la madera de otoño, que es más fuerte que la albura; y las fibras, más duras que los radios medulares.
Materiala: Egurraren teknologia
EGURRAREN PROPIETATE FISIKOAK	PROPIEDADES FíSICAS DE LA MADERA
Materiala: Egurraren teknologia
4. irudia. Egurraren haria eratzen dute ehunek.	Fig. 4 El tejido constituye la "yeta" de la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraren egitura.	Estructura de la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Zurgiharra, egurra bera. Guztiz garatu diren eta erabateko erresistentzia duten ehunek osatzen dute.	a Duramen, o madera propiamente dicha, que está constituido por tejidos que han llegado a su máximo desarrollo y resistencia.
Materiala: Egurraren teknologia
Udaberriko egurra. Hodi-ehunek eratzen dute,	º La madera de primavera, formada por el tejido vascular.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurra.	La madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Aldaeraren arabera, landareen luzera aldatu egiten da, baita egurraren haria ere (ikusi 4. irudia).	Según sus variedades, las plantas suelen ser más o menos cortas o largas, determinando lo que se llama veta de la madera (fig. 4).
Materiala: Egurraren teknologia
Hona egurrezko zankabe normala (ikusi 981.A irudia). Xafla du ahokatuta (hain zuzen ere, torlojuz lotuta)	En la figura 981-A vemos una zanca normal de madera, a la que se le ha acoplado una chapa sujeta con tornillos.
Materiala: Egurraren teknologia
Eskuairalde txikiko egurrezko piezek eta torlojuz irmo lotutako bi xaflak ere erresistentzia handiko zankabeak osa ditzakete (ikusi 981.B irudia).	También con maderas de pequeña escuadría y dos chapas sólidamente atornilladas, se pueden obtener zancas muy resistentes, como puede verse en el grabado de la figura 981-B.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko eta burdinazko eskaileraren adibidea.	Ejemplo de escalera de madera y hierro.
Materiala: Egurraren teknologia
Oso soila izan arren, egurrezko eta burdinazko elementuak oso ondo eginda daude (ikusi 982. irudia).	A pesar de tener líneas tan simples, están bien logrados los distintos elementos de madera y hierro, (fig. 982).
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko mailagainek bakarrik eratzen dituzte mailak, eta euskarri metalikoan finkatuta daude mailak, torlojuen bidez (ikusi 983. irudiko AA eta AC ebakidurak).	Los peldaños están formados* sólo de huellas de madera que van sujetas con tornillos al soporte metálico (fig. 983. Corte A-A y C-C).
Materiala: Egurraren teknologia
Baranda, berriz, metalezko pieza bertikalek osatzen dute, eta haietan lotu ditugu eskubanda eta egurrezko piezaren beheko aldeko zerrenda (ikusi 983. irudiko BB ebakidura).	La barandilla está compuesta de piezas verticales metálicas a las que van unidos el pasamano y la faja inferior de madera (fig. 983. Corte B-B).
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko eta burdinazko beste eskailera bat (ikusi 984. irudia).	Otra escalera de madera y hierro (fig. 984).
Materiala: Egurraren teknologia
Mailak habeetan finkatzeko, azkoin erako torlojuak erabili ditugu. Egurrezko pieza beteek eratzen dituzte mailak eta, linolioz edo plastikozko beste edozein produktuz estalita daudela-eta, apaingarriak ere badira (ikusi 985. irudiko AA ebakidura).	El peldaño, que va sujeto a la viga mediante tornillos de tuerca, está formado por una pieza maciza de madera; y al ser revestido de linóleo o de otro producto plástico cualquiera, toma ambiente decorativo (fig. 985. Corte A-A).
Materiala: Egurraren teknologia
Maila bakoitzean, metalezko pieza bertikala du barandak, eta goiko aldean bakarrik da baranda egurrezkoa.	La barandilla lleva eh cada peldaño una pieza vertical metálica, y sólo tiene el pasamano de madera en la parte superior.
Materiala: Egurraren teknologia
984. irudia. Egurrezko eta burdinazko eskailera.	Fig. 984 Escalera de madera y hierro
Materiala: Egurraren teknologia
Egurra	La madera
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrez ez ezik, obrako materialez, burdinaz, aluminioz eta abarrez egindako eskailerak dira.	Son aquellas en cuya construcción, además de la madera, interviene material de obra, hierro, aluminio, etc.
Materiala: Egurraren teknologia
Oso ohikoa da eskailerak (batez ere, erresistentzia izan behar duen zatia) obrako materialez edo burdinaz egitea, baina, egurra oso apaingarria dela-eta, egurrezkoak egiten ditugu barandak, eskubandak, mailagainak, etab.	Aunque es muy frecuente construir las escaleras (principalmente su parte resistente), de material de obra o de hierro, sin embargo, como la madera juega un papel importante en la decoración, suelen construirse de madera las barandillas, pasamanos, huellas, etc.
Materiala: Egurraren teknologia
Fabrikako eskaileretako mailen ertza janzteko egurrezko markoa da	Llamado también mampirlán, es el marco de madera con que se guarnece el borde de los peldaños en las escaleras de fábrica
Materiala: Egurraren teknologia
Komeni da oso egur sendoa erabiltzea maila-ertza egiteko, mailaren sudurra eratzen baitu maila-ertzak.	Conviene que se emplee madera muy fuerte, ya que dicho mamperlán forma la nariz del peldaño.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko eta burdinazko eskailerak.	Escaleras .de madera y hierro.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezkoak izan daitezke mailagainak, eta torlojuz lot daitezke; angelu-burdinan egiten ditugun hainbat zulotan sartzen ditugu torlojuak.	Estas son de madera, y se fijan con tornillos que pasan por los agujeros hechos en el hierro ángulo.
Materiala: Egurraren teknologia
981. irudia. Egurrezko eta burdinazko zankabeak.	Fig. 981 Zancas de madera y hierro.
Materiala: Egurraren teknologia
Oinplanoaren txantiloi garatua Beharrezko egurra	Plantilla en planfa desarrollada Madera necesaria
Materiala: Egurraren teknologia
behar dugun egurrezko piezaren lodieraren baliokidea da AB neurria.	La medida A B será igual al grueso de la madera necesaria.
Materiala: Egurraren teknologia
Zankabearen altxaera egiteko, bira-laurdenari dagokion zatia hartu behar da, eta altxaeraren irtengunerik nabarmenenekiko bi lerro paralelo eta tangente marratu behar dira; EFGH neurria ematen digute lerrok, eta behar dugun egurrezko piezaren luze-zabalaren baliokidea da hura.	a. En el alzado de la zanca, tomamos la parte que corresponde a un cuarto de vuelta, y trazamos dos líneas paralelas y tangentes a los puntos más salientes del alzado, que nos dan la dimensión E, F, G, H, igual al largo y ancho de la madera necesaria.
Materiala: Egurraren teknologia
Zankabearen oinplanoaren eta altxaeraren txantiloiak egiten baditugu eta bira-laurdena egiteko beharrezko egurra kalkulatzen badugu, eraiki egin dezakegu zankabea.	Con la obtención de las plantillas de planta y alzado y la dimensión de la madera necesaria a base de un cuarto de vuelta, se puede construir la zanca.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurra prestatu behar da, altxaerak eta oinplanoak adierazten dituzten neurriekin bat (ikusi 975. irudia).	º Se prepara la madera según las medidas que nos han dado el alzado y la planta de la figura 975.
Materiala: Egurraren teknologia
Ondoren, altxaeraren marrazkia egin behar dugu, zenbat egur behar dugun jakiteko eta jakiteko zein den txantiloien garapena oinplanoan.	A continuación se hace el dibujo de alzado, para saber las dimensiones de la madera que se necesita, y para obtener el desarrollo de las plantillas en planta.
Materiala: Egurraren teknologia
Hona bira-erdiari dagokion zankabearen altxaera, bira-laurdena eraikitzeko behar dugun egurraren bolumena eta txantiloiaren garapena dagokion oinplanoan, bira-laurdenka hura ere (ikusi 975. irudia).	En los grabados de la figura 975 observamos el alzado de la zanca correspondiente a media vuelta, las dimensiones de la madera necesaria para un cuarto de vuelta, y el desarrollo de la plantilla en la planta correspondiente, también a un cuarto de vuelta.
Materiala: Egurraren teknologia
Ardatz edo nukleoaren garaiera gehi 10 bat cm neurtzen duen egurrezko pieza bat hartu behar dugu; kokoteari, ardatz edo nukleoa lurrean finkatzeko elementuari dagozkio 10 cm horiek.	Se toma una pieza de madera de un largo igual a la altura, más un cogote de unos 10 cm. para fijarla en el suelo.
Materiala: Egurraren teknologia
Egur sendoa erabili arren mailagainak egiteko, oso komenigarria da haiek etengabeko higaduraren aurka babestea, eta, horretarako, profil metalikoak jarri behar ditugu	A pesar de hacer las huellas con maderas fuertes, es muy conveniente, para protegerlas del desgaste continuo, aplicar perfiles metálicos,
Materiala: Egurraren teknologia
964. irudia. Mailagainak babestea, profil metalikoak, egur gogor-gogorra, linolioa... erabiliz.	Fig. 964 Protección de las huellas con perfiles metálicos, madera durísima, linóleum, etc.
Materiala: Egurraren teknologia
Okertzeko eta kopatzeko joera txikiagoa dute maila beteek mihiztatutako hainbat piezaz osatutako maila konposatuek baino, baina, jakina, egurraren kalitatearen eta lehortzearen araberakoa ere bada hori.	Estos peldaños suelen tener menos propensión a torcerse y alabearse que los compuestos de varias piezas ensambladas, lo cual dependerá evidentemente de la calidad y desecación de la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Aurreko mailan bermatzen dira maila guztiak, eta mailen eta aurreko mailen arteko juntura horizontala da, 3 eta 5 cm artekoa, mailen luzetarakoa. Gainera, egurra mugi ez dadin, elkarrekin lotzen ditugu mailak, U erako burdina torlojuz lotuz (ikusi 962. irudia).	Cada uno de los peldaños se apoya en el que precede, por una juntura horizontal de 3 a 5 cm. a lo largo del escalón; y, para evitar el movimiento de la madera, se unen entre sí mediante el atornillado de un hierro U (fig. 962).
Materiala: Egurraren teknologia
Kontramailak, berriz, ez dira hain higagarriak, eta, hortaz, egur bigunagoa erabiliz egin ditzakegu, 1,5 eta 3,5 cm arteko lodierakoak.	Las contrahuellas, como no son tan susceptibles de desgaste, pueden hacerse de maderas más blandas, de un espesor de 1"5 a 3"5 cm.
Materiala: Egurraren teknologia
Edonola ere, zuntz zuzeneko eta adabegi handirik gabeko egurra aukeratu behar da.	En todo caso, se tiene que escoger madera de fibras rectilíneas y exentas de nudos grandes.
Materiala: Egurraren teknologia
Behin egurra landu eta gero, zuloak markatu behar ditugu, seinale konbentzionalak erabiliz.	Labrada la madera, se marcan los largueros con una señal convencional.
Materiala: Egurraren teknologia
Izenak berak dioenez, eskailera igotzean edo jaistean eskua bermatzeko erabiltzen dugun pieza da eskubanda. Egurrezkoa edo beste material batez egindakoa izan daiteke, eta zankabearekiko paraleloa da.	Como su nombre indica, es la pieza de madera o de otro material, paralela a la zanca, y sobre la que se apoya la mano al subir o bajar la escalera.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezkoak, burdinazkoak, fabrikakoak, hainbat materialez egindakoak... izan daitezke barandak.	Las barandillas pueden ser de madera, de hierro, de fábrica, etc., y también mixtas.
Materiala: Egurraren teknologia
8) Obrako materialezko eta burdina forjatuzko baranda. Beheko aldea da obrako materialezkoa, eta goiko aldea da burdina forjatuzkoa, eta goiko aldeko burdina forjatuzko apaingarriak eskubandaren eta oinarriko piezaren artean daude; egur finezkoa da oinarriko pieza.	8) Barandilla mixta, formada de material de obra en la parte inferior, y en la superior de adornos de hierro forjado, encuadrados entre el pasamano y una pieza de base, de madera fina.
Materiala: Egurraren teknologia
eta sabai izun du izena egurrezkoa denean.	Llámase cielo raso cuando esta superficie es de madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Hedaduraz, horrela dute izena egurrezko elementu bertikalek; elementuok izan daitezke torneatuak, ebakidura karratukoak, ebakidura poligonalekoak, profil ebakikoak...	Por extensión, se da también este nombre de balaustre a los elementos verticales de madera que pueden ser torneados, de sección cuadrada, de sección poligonal, de perfil recortado, etc.
Materiala: Egurraren teknologia
Garai batean, egurrezko eskailerak asko erabiltzen ziren jauregien, etxebizitza-blokeen eta abarren eraikuntzan, baina, gaur egun, txaletetarako eta basetxeetarako bakarrik erabiltzen ditugu; izan ere, merkeagoak dira, baina badute desabantailarik: oso denboraldi mugatua irauten dute, eta ezin diote suari aurre egin.	Las escaleras de madera, que antiguamente tuvieron gran aplicación en la construcción de palacios, casas de viviendas, etc., actualmente sólo están destinadas a chalets y casas de campo, por ser más económicas; pero tienen el inconveniente de que su duración es muy limitada y no resisten la acción del fuego.
Materiala: Egurraren teknologia
Egur mota dena dela ere, kalitate onekoa izan behar du; zuntzek zuzenak eta homogeneoak izan behar dute, eta ez dute izan behar adabegi handirik, sendotasunari kalte ez egiteko.	Sea cual fuere la clase de madera, es necesario que ésta sea de buena calidad, sus fibras rectilíneas y homogéneas, y exenta de nudos grandes que puedan comprometer su solidez.
Materiala: Egurraren teknologia
Bost multzo nagusitan sailkatzen ditugu egurrezko eskailerak:	Las escaleras de madera las dividiremos en cinco grupos principales:
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraren bolumena kalkulatzea dozena erregularra erabiliz bolumena neurtzeko unitatetzat.	Cubicación de la madera, empleando como unidad de medida la docena regular.
Materiala: Egurraren teknologia
Batzuetan, atzerriko egurra inportatzeko merkatuan, dozena erregularra erabiltzen da egurraren bolumena neurtzeko unitatetzat.	A veces en el comercio de importación de maderas extranjeras, se usa, como unidad de medida, la docena regular.
Materiala: Egurraren teknologia
Horrekin bat, egur sorta bat eskatzen edo hartzen dugunean, zenbat kostatzen den jakiteko, dozena erregular bihurtu behar dugu, piezen eskuairaldea kontuan hartuz.	Según esto, al encargar o recibir una partida de madera, para saber su coste, hay que reducirla a docenas regulares, contando con la escuadría de las piezas recibidas.
Materiala: Egurraren teknologia
Hau da hartu dugun egurra:	Madera recibida:
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraren zenbatekoa:	Importe de la madera:
Materiala: Egurraren teknologia
Neurri askotako egurrezko pieza askoren bolumena kalkulatu behar dugunean, piezen bolumena banan-banan kalkulatu behar ez izateko, pisu espezifikoaren arabera kalkulatzen dugu guztien bolumena; hau da, egur-kargaren pisu osoa kalkulatzen dugu, emaitza zati egurraren dentsitatea egiten dugu II. taulak adierazten du zein den egurraren dentsitatea eta kargaren bolumena adierazten digu zatidurak, dm3-tan.	Teniendo que cubicar una cantidad grande y de dimensiones variadas, para no tener que cubicar cada una de ellas, se averiguará el volumen total por su peso específico; o sea, se hallará el peso total de la carga de madera, se dividirá por la densidad de la madera (que hallaremos en la tabla II), y el cociente nos dará en dm3. el volumen de la carga.
Materiala: Egurraren teknologia
1etik beherako erredukzio-koefizientea bider bolumen hori egiten da, ertzetan falta den egurra kontuan hartzeko,	Dicho volumen se multiplica por un coeficiente de reducción menor que 1, para tener en cuenta la madera que falta en las aristas.
Materiala: Egurraren teknologia
Zurgizen askoko egurrekin erabiltzen da metodo hau, hala nola haritzarekin.	Se aplica para maderas que tienen mucha albura, como el roble.
Materiala: Egurraren teknologia
Pisura, metro kubotan, metro koadrotan, metro linealetan, unitatetan... saltzen dute egurra merkatuan:	Las maderas se venden en el comercio a peso, por metros cúbicos, por metros cuadrados, por metros lineales, por unidades, etc.
Materiala: Egurraren teknologia
Pisura, egur bitxiak saltzen dituzte, exotikoak izan ala ez izan, eta diametro txikiko enborra duten zuhaitzen egurra.	º Se venden a peso las maderas preciosas, exóticas o no, y Â¡aquellas cuyo tronco no llega a tener mucho diámetro.
Materiala: Egurraren teknologia
Metro kubotan, egur gehienak saltzen dituzte.	º Por metros cúbicos se venden la mayor parte de las maderas.
Materiala: Egurraren teknologia
Artikulu honek biltzen du zer baldintza bete behar dituzten egurrezko piezaz osatutako zoladurak ezartzeko erabiltzen diren materialek eta egiten diren lanek. Morteroari, hormigoiari edo konposizio bereziei atxikitzen zaizkie egurrezko piezak, eta, hartara, lauza arruntak balira bezala jar daitezke.	Se comprenden dentro del presente artículo las condiciones que deben satisfacer los materiales empleados, y la ejecución, de los pavimentos compuestos por piezas de madera fuertemente adheridas a morteros, hormigones o composiciones especiales, que permiten colocarlas como si fueran baldosas ordinarias.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraren bolumena kalkulatzea	Cubicación de la madera
Materiala: Egurraren teknologia
Egurra nola erosi jakiteak berebiziko garrantzia du,	Conocer el modo de adquirir la madera es de vital importancia.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko zoladurei argizaria ematea	Encerado de pavimentos de madera
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrak bete beharreko baldintzak	Condiciones de la madera
Materiala: Egurraren teknologia
Arkitekto zuzendariak baimena ematen badu aurrez, konpondu egin daitezke oholetan sortzen dira pitzadura txikiak. Horretarako, istinkatzeko produktuak edo egurraren tonu bereko masilla erabili behar dira, eta erretxinaz, seboz, argizariz, Espainiako zuriz eta egurraren tonu bereko hautsez prestatu behar dira.	Previa autorización del Arquitecto-Director, podrán repararse las hendiduras de pequeña importancia producidas en las tablas, con productos de calafateo o masilla del tono de las maderas, preparados a base de resina, sebo, cera, blanco de España y el color que dé el tono, en	Materiala: Egurraren teknologia
Lurra ezin lehorrago dagoela jarri behar dira, eta guztiz lehortutako egurra erabili behar da.	Deberán colocarse sobre pisos perfectamente secos y empleándose maderas absolutamente desecadas.
Materiala: Egurraren teknologia
Gainera, hainbat ohol jarri gabe utzi behar dira, hori egitea eragozpena ez den lekuetan. Helburua da aireak zirkulatzea, egurrak arnasa har dezan, eta, ahal dela, utzi behar da gutxienez bi hilabete lehor pasa daitezen oholtza egoera horretan dagoela, egurra uzkurtu beharreko guztia uzkurtu dadin. Ondoren, behin betiko jarri behar da zoladura, eta zoladura inguratzen duten paretetako edarrapiak eta plintoak ere jarri behar dira.	Se suprimirán, además algunas tablas en puntos adecuados donde no constituyan un obstáculo, y de tal forma que se establezca una circulación de aire para la respiración de la madera, dejándose, a ser posible, transcurrir en esta forma dos meses secos como mínimo, a fin de que la contracción de la madera alcance su máximo; y a continuación se colocará definitivamente el pavimento, acompañado con los	Materiala: Egurraren teknologia
Ohol estuek eratu behar dute gehienez ere, 6 cm-ko lodiera izan dezakete oholek, eta oholak jarri behar dira haien muturrek eta arrastelarekiko normalak eratzen duten angelua 38 eta 45 gradu artekoa izateko moduan. Hartara, uzkurtu egiten bada egurra, gutxiago uzkurtzen da.	Estará compuesto por tablas estrechas, de 6 cm. de ancho como máximo, y colocadas de tal modo que el ángulo que formen sus puntas con la normal al ristrel esté comprendido entre los 38b y 45", a fin de disminuir la posible contracción de la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Hainbat koloretako egurrak eratu behar du, eta hauetako edozein prozedura erabiliz jarri behar dira piezak:	Estarán compuestos por maderas de distintas clases de coloraciones, colocadas por cualquiera de los procedimientos siguientes:
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko lau zoladura mota hauek bereizten ditugu: 1) tronadura, 2) oholtza eta parketa, 3) mokorrezko edo ildokizko zoladura eta 4) egurrezko lauza.	En los pavimentos de madera se distinguen los cuatro tipos siguientes: l.fi) Entablonados. 2.B) Entarimados y parquets. 3.9) Pavimentos de tacos o tarugos. 4.a) Baldosas de madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Zoladuretarako egurrak bete beharreko baldintza orokorrak	Condiciones generales de la madera para pavimentos
Materiala: Egurraren teknologia
Lurrak osatzen dituzten egurrezko elementuak zer piezatatik ateratzen diren, pieza horiek bete behar dituzte baldintzen orri honek eta gai horiei buruzko artikuluek adierazten dituzten baldintza orokorrak.	Las piezas de que procedan los distintos elementos de madera componentes de los pisos, cumplirán las condiciones generales expresadas en el presente Pliego de Condiciones, y en el articulado correspondiente a estos extremos.
Materiala: Egurraren teknologia
Egur mota guztiek osasunari eta abarri buruz bete beharreko baldintzak betetzeaz gain, zoladuretarako egurrak ezin lehorrago egon behar du eta lehen mailakoa izan behar du.	Las maderas de los pavimentos aparte las demás condiciones exigibles a toda clase de maderas, respecto a sanidad, etc., deberán estar perfectamente secas, y ser de primera calidad.
Materiala: Egurraren teknologia
Arkitekto zuzendariak zehazten dituen aldaeretakoa eta motetakoa izan behar du egurrak. Zabalerak 0,11 eta 0,22 m-koa izan behar du, eta lodiera, berriz, ezberdina izan daiteke, soliba-ardatzen arteko distantziaren eta lurraren erabileraren arabera.	La tablazón será de las variedades y clases de madera que especifique el Arquitecto-Director, y de anchos comprendidos entre O"ll y 0"22 m., con espesor variable según la distancia entre ejes de viguetas y el destino del piso.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko zoladuretarako materialek eta egurrezko zoladurak egiteko lanek bete behar dituzten baldintzak biltzen ditu titulu honek. Lodiera eta neurri txikiko egurrezko piezek eratzen dituzte oholtzak, eta ezin hobeto arrabotatuta eta eskuairatuta egon behar dute. Oro har, mihiztatuta egiten dira oholtzak.	Bajo este título se comprenden las condiciones que deben satisfacer los materiales y la ejecución de los pavimentos de madera, -compuestos por tablas de pequeños espesores y dimensiones, perfectamente cepilladas y escuadradas, que además van generalmente machihembradas.
Materiala: Egurraren teknologia
Erabiltzen dugun aldaera erabiltzen dugula ere, oholtzak egiteko egurrak zuntz zuzenekoa, homogeneoa eta trinkoa izan behar du, ez du izan behar inolako adabegirik, ez du izan behar zurgizenik eta zain guztiak norabide berean izan behar ditu, inongo izpirik sor ez dadin egurra leuntzen denean.	La madera de entarimar, cualquiera que sea sü variedad, será siempre de fibra recta, homogénea y compacta, sin nudos de ninguna clase, sin albura y con las vetas situadas todas en la misma dirección, para evitar el repelo en los acuchillados.
Materiala: Egurraren teknologia
Burdinazko habeek edo egurrezkoa ez den beste edozein egitura edo forjatu motak eratzen badute lurra, arrastelak jarri behar dira, eta tarte jakin bat utzi behar da arrastelen artean, egin beharreko oholtza motaren arabera.	Cuando los suelos estén formados a base de viguería de hierro o cualquier otro tipo de entramado o forjado que no sea de madera, se colocarán ristreles espaciados, según el tipo de entarimado que se vaya a ejecutar.
Materiala: Egurraren teknologia
Egur gogorrezkoak izan behar dute arrastelek, eta 0,037 X 0,075 m neurtu behar dute gutxienez. Iltzeen edo ildokien bidez finkatu behar dira, eta igeltsuak eutsi behar die eta igeltsuarekin ziriztatuta egon behar dute; ahal dela, miru-buztanerako muntaia erabili behar da iltzeak eta ildokiak ziriztatzeko.	Estos ristreles serán de madera dura y dimensiones mínimas de 0"037 por 0"075 m., e irán sujetos por medio de clavos o tarugos recibidos con yeso dentro del piso y acuñados dentro de él, a ser posible en cola de milano.
Materiala: Egurraren teknologia
Hainbatetan, argizaria eman aurretik, komenigarria izaten da oholtza gasolinaz garbitzea, egurra ondo garbitzeko.	A veces será conveniente, antes de dar la cera, lavar, el entarimado con gasolina, a fin de limpiar bien la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Tronadurak dira 4 eta 7 cm arteko lodiera eta 10 eta 18 cm arteko zabalera duten egurrezko piezez eratutako zoladurak.	Se llaman entablonados los pavimentos formados con maderas de 4 a 7 cm. de grueso, y con una anchura de 10 a 18 cm.
Materiala: Egurraren teknologia
Hobe da taula estuak erabiltzea, egurra gutxiago uzkurtzeko eta zolak itxura hobea izateko.	El empleo de tablones estrechos es más ventajoso para reducir la contracción de la madera y para la mejor presentación del solado.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko ildokiak edo harriak dira egurrezko pieza prismatikoak, eta zolak egiteko erabiltzen ditugu. Lau angeluko ebakidura, ebakidura laukizuzena, ebakidura triangeluarra... izan dezakete piezek, eta 10 eta 15 cm arteko garaiera izaten dute.	Llámanse entarugados o adoquinados de madera, los solados compuestos por piezas prismáticas de madera, de sección euadrangular, rectangular, triangular, etc., y de 10 a 15 cm. de altura.
Materiala: Egurraren teknologia
Piezak obran jartzeko, galtzada-harriak jartzeko erabiltzen dugun sistema bera erabili behar dugu. Hau da, egurrezko ildokiak jarri behar ditugu 8 eta 10 mm arteko tartea utziz haien artean. Hareaz bete behar dugu hutsune hori eta, ondoren, lurrazaleraino bete behar dugu, kreosota- eta brea-geruzez.	Para su colocación en la obra, se sigue el sistema empleado en la colocación de los adoquines; es decir, se ponen los tarugos de madera, dejando una separación entre ellos de 8 a 10 mm., que se rellena de arena; y luego se va cerrando hasta el nivel de la superficie con capas de creosota y brea.
Materiala: Egurraren teknologia
Azkenik, argizaria trementina-esentziatan disolbatu eta hiru eskualdi eman behar ditugu. Lau eguneko tartea utzi behar dugu eskualdi baten eta hurrengoaren artean, egurrak behar bezala xurga dezan argizaria.	Por último, se dan tres manos de cera disuelta con aguarrás, dejando transcurrir unos cuatro días de una a otra mano, para permitir a la madera una buena absorción.
Materiala: Egurraren teknologia
etzanak, oholtza arrunta, parketeko laukiak eta zerrenda apaingarria, eta akabera (hormaren ondoko egurrezko zokaloa).	durmientes, el entarimado ordinario, los cuadrados del parquet con una cenefa, y el acabado con un zócalo de madera junto a la pared.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurra ondo atxikitzeko, bero eta urtuta dagoela zabaldu behar dugu asfalto-geruza lurrean, eta oholtza ezarri behar dugu asfaltoa zabaltzeko lanak aurrera egin ahala.	Para conseguir una buena adherencia de la madera, la capa de asfalto se extiende caliente y en estado de fusión sobre el piso, a medida que va avanzando el trabajo de entarimar.
Materiala: Egurraren teknologia
Oro har, egur aberats eta garestiak erabiltzen ditugu listeletarako eta, hortaz, lodiera osoa erabili beharrean, grekan sar ditzakegu listelak, arteketan, 6 eta 10 mm arteko sakoneraraino.	Siendo los filetes generalmente de maderas ricas y caras, en vez de hacerlos de todo el grueso, pueden incrustarse en las grecas, a una profundidad de 6 a 10 mm. de ranura.
Materiala: Egurraren teknologia
Oholetan sortzen den pitzadura txikiren bat konpondu behar badugu, egurraren kolore bereko masilla erabili behar dugu eta, masilla prestatzeko, erretxina, argizaria, Espainiako zuria eta egurraren kolore bereko hautsa nahasi behar ditugu. Ondoren, ore homogeneoa egin behar dugu, eta bero dagoela bota behar dugu akatsa duen egur zatian.	Si hay que reparar pequeñas hendiduras producidas en las tablas, se empleará masilla del color de la madera, la cual se prepara a base de resina, cera, blanco de España, y pojvo del color de la misma madera; todo ello se mezcla formando una pasta homogénea, y se aplica en caliente al lugar defectuoso.
Materiala: Egurraren teknologia
Hauek dira oholtza mota hau egiteko egurrik aproposenak: haritza, lerkia, kaoba, pagoa, intxaurrondoa, lizarra, ebanoa, ukola, gaztainondoa... Izan ere, sendoak izateaz gain, aberatsak ere badira egur mota horiek guztiak.	Las maderas más indicadas son: roble, melis, caoba, haya, nogal, fresno, ébano, ukola, castaño, etc., las cuales unen la dureza a su riqueza.
Materiala: Egurraren teknologia
Lehenbizi, egur zurizko oholtza arrunta jartzen dugu habe etzanen gainean, ezin sestra hobean jarrita, eta, ondoren, aurrez prestatu ditugun lauki edo panelak jartzen ditugu haren gainean.	º Se coloca primero sobre los durmientes un entarimado ordinario de madera blanca, perfectamente nivelado; y a continuación se colocan sobre él los cuadrados o paneles preparados de antemano.
Materiala: Egurraren teknologia
Jarraian, beste ohol bat jarri behar dugu, eta ahalegindu behar dugu bi muturrak habe etzanen gainean egon daitezen, egur zatiren bat galdu arren.	a A continuación se pone otra tabla, procurando que ambos extremos descansen sobre un durmiente, aun a trueque de perder algo de madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Oholtza hobeto akabatu nahi izanez gero, egurrezko zokaloa jarri behar dugu perimetro osoan (ikusi 992. irudia); aurrez, mokorrak jarri behar ditugu, eta haien bidez finkatu behar dugu zokaloa paretan.	Para la mejor terminación del entarimado, se coloca un zócalo de madera a todo su alrededor (fig. 992), el cual se fija a la pared mediante tacos colocados de antemano.
Materiala: Egurraren teknologia
Habe etzanen arteko tarteak betetzeko, berriz, kedarra, kortxo-zerrautsa... erabiltzen ditu, egurra hezetasunetik isolatzeko.	Los espacios intermedios entre los durmientes se rellenan con carbonilla, escoria, serrin de corcho, etc., para aislar la madera de la humedad.
Materiala: Egurraren teknologia
Habe etzanak ezberdin jarri behar dira beheko solairuetan eta goikoetan. Zehazki, goiko solairuetan, kontuan izan beharra dago lurreko habeak egurrezkoak, burdinazkoak, hormigoizkoak... diren:	Para éstos, la colocación de los durmientes será distinta, según se trate de pisos con vigas de madera, de hierro, de hormigón, etc., de los que hablamos a continuación:
Materiala: Egurraren teknologia
Piezak nola banatzen ditugun, zer forma duten eta zer egur mota erabiltzen dugun, hiru zola mota bereizten ditugu: oholtza, tronadura eta ildokiak.	Según la distribución, forma y clase de madera que se emplee, los solados se pueden dividir en tres clases: Entarimados, Entablonados y Entarugados.
Materiala: Egurraren teknologia
Betiere, hobe da ohol estuak erabiltzea, egurra gutxiago uzkurtzen delako eta oholak ezin hobeto lot ditzakegulako elkarrekin.	Siempre son preferidas las tablas estrechas, porque es menor en ellas la contracción de la madera, y se puede lograr una perfecta unión entre las mismas.
Materiala: Egurraren teknologia
EGURREZKO PERTSIANAK	PERSIANAS DE MADERA
Materiala: Egurraren teknologia
Pareta 15 cm lodi bakarrik dela eta, paretaren eta egurrezko kaxaren artean dago pertsiana hartzeko hutsunea;	Como la pared sólo tiene 15 cm. de grueso, el hueco para el alojamiento de la persiana, está situado entre la pared y una caja de madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezkoak, metalezko xaflazkoak, plastikozkoak edo hainbat materialezkoak izan daitezke pertsianak,	Pueden ser de madera, de plancha de metal, de plástico, y mixtas.
Materiala: Egurraren teknologia
Azalduko dugun pertsiana-eredua egurrezko oholtxoek eratzen dute, eta oholtxoetan itota daude haiek giltzatzeko txapak: bi muturretik 20 cm-ra daude, eta bestea, erdian.	El modelo de persiana que detallamos, se compone de tabletas de madera; y las chapas, que las traban, van embutidas en dichas tabletas: dos a 20 cm. del extremo, y una en el centro.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko leihoen markoaren tamaina zehazteko, DIN 18051 arauak izan behar du funtsezko oinarria. Oro har, barnealderantz irekitzen dira leihook, baina, egoera jakin batzuetan, komenigarriagoa da kanpoalderantz ireki daitezen.	Las ventanas de madera se regirán como base fundamental por el tamaño del marco según DIN 18.051. Generalmente abren hacia el interior, aunque hay circunstancias en que es más conveniente que lo hagan hacia el exterior.
Materiala: Egurraren teknologia
CD ebakidura bertikalarekin bat (ikusi 906. irudia), burdinurtuzko edo burdinazko piezak eratzen du isurkia, egurrezko piezak eratu ordez.	En el corte vertical inferior C-D (fig. 906), vemos que el vierteaguas está formado por una pieza de fundición o de hierro, en vez de madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Isolamendua are handiagoa izan dadin, bi beira jarri dituzte: barnekoa egurrezko estrabe molduradunaz finkatu dute, eta kanpokoa, masilla erabiliz.	Para mayor aislamiento, se han colocado dos cristales: el interior, sujeto con un listón moldurado de madera, y el exterior, con masilla.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko egiturak dira. Leihoei eta balkoiei atxikitzen dizkiegu eta, pertsianek bezalaxe, geletan argirik ez sartzeko balio dute.	Son armazones de madera, que van adosadas a las ventanas y balcones, y, al igual que las persianas, sirven para impedir la entrada de la luz en las habitaciones.
Materiala: Egurraren teknologia
Kanpoko beirei eusteko ez ditugu erabiltzen estrabeak, haizea eta ura pasatzen utziko lituzketelako eta, horren ondorioz, egurra hondatu egingo litzatekeelako. Aitzitik, lehenik, hainbat iltze txiki jartzen ditugu jangunearen inguruan eta, ondoren, masilla edo mastika izeneko oreaz betetzen dugu jangunea; beirari eta egurrari atxikitzen zaio masilla, eta lantzer iragazgaitza eratzen du inguruan.	a Los cristales del exterior no se sujetan con listones, porque fácilmente dejarían pasar el viento y el agua, con el consiguiente deterioro de la madera; en su lugar se sujetan primero cpn unos clavitos alrededor, y luego se rellena el rebajo con una pasta llamada masilla,p mástic, que se adhiere al cristal y a la madera, dejando alrededor un bisel impermeable.
Materiala: Egurraren teknologia
Egur biguna (pinu gorria, izeia, etab.) erabili ohi dugu barnealderako leihoak egiteko. Izan ere, kanpoaldetik urrun daudenez gero, ez daude hondatzeko arriskuan.	Para esta clase de ventanas, empléase madera blanda (pino del Norte, abeto, etc.), ya que su alejamiento de la intemperie las preserva de cualquier deterioro.
Materiala: Egurraren teknologia
Leiho leiho-atedunak beira du kanpoko aldean eta egurrezko atexka bat barnealdean. Hain zuzen ere, egurrezko atexkari esaten diogu leiho-ate.	Ventana con postigo, la que lleva cristal en la cara exterior, y en la interior lleva acoplada una puertecita de madera, llamada postigo.
Materiala: Egurraren teknologia
Hedaduraz, beirak dituen eta gelak argitzeko eta aireztatzeko irekitzen eta ixten dugun egurrezko edo burdinazko egitura ere bada leihoa, orri batekoa edo hainbatekoa.	Por extensión, llámase ventana a una armazón de madera o hierro con cristales, de una o varias hojas, que se abre y se cierra para dar luz y ventilación a las estancias.
Materiala: Egurraren teknologia
Joguneak ditu uztarri finkoak edo egurrezko markoak, eta leihoei eusten diete joguneek, leihoak behar bezala ixteko eta zati mugigarriei eusteko.	" El cerco fijo o marco de madera, con sus batientes, donde van sujetas las ventanas para su cierre perfecto, y para recibir la parte movible.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko edo metalezko egitura mugigarriaren helburua da baoa ixtea, eta, hain zuzen ere, hari esaten diogu leiho.	" El bastidor móvil de madera o de metal, destinado a cerrar el hueco, que es lo que comúnmente se llama ventana.
Materiala: Egurraren teknologia
Markoetarako eta leiho-orrietarako egurraren lodiera markoen tamainaren araberakoa	Los espesores de la madera para marcos y hojas de ventana, están en relación con el tamaño de los mar-
Materiala: Egurraren teknologia
Goiko aldeko langara okerra bada, mihiztatzen dugunean, kokotea sartzeko behar adina egur utzi behar dugu.	Cuando la traviesa superior es curvada, al hacer el ensamble, hay que dejar la madera necesaria para el cogote.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraren eskuairaldeari dagokionez, langaluzeen eta goiko langararen eskuairaldeak 70 x 70 mm-koa izan behar du, eta, horrelakorik baldin badu, beheko langararenak 70 x 95 mm-koa.	Escuadría de la madera: largueros y traviesa superior 70 X X 70 mm.; si lleva traviesa inferior, 70 X X 95 mm.
Materiala: Egurraren teknologia
Behin markoak obran finkatu eta gero, egurra eta materiala ez daude atxikita; aitzitik, hutsune txiki bat gelditzen da haien artean. Hutsune hori estaltzeko eta markoaren enkoadratzea apaintzeko, askotariko profileko moldurak erabiltzen ditugu, juntura-estalki edo jantzi izenekoak.	a Una vez sujeto el marco en la obra, no queda la madera adherida al material sino con una pequeña separación; para tapar dicho hueco y ornamentar el encuadramiento del marco, se coloca una moldura de perfil variado, llamada tapajuntas o guarnecido.
Materiala: Egurraren teknologia
Langaluzeen kanpoaldeen arteko distantzia neurtzen dute guztizko neurriek, hau da, egur guztia hartzen dute kontuan; argiaren neurriek, berriz, langaluzeen barnealdeen arteko distantzia bakarrik neurtzen dute.	Llámanse totales cuando señalan las distancias desde el exterior de los largueros, o sea, comprendiendo toda la madera; y de luz, cuando fijan sólo la distancia interior de larguero a larguero.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurra prestatu ondoren, seinale konbentzionalak egin behar ditugu, eta zirien hozken lekua zehaztu behar dugu, honela:	Preparada la madera, se marcan las señales convencionales, y se fija el lugar de espigas y escopleaduras del modo siguiente:
Materiala: Egurraren teknologia
Egurra oso heze badago, %10 eta %30 artean murriztu behar dira koefizienteak.	IPara las maderas muy húmedas se reducirán los coeficientes entre un 10 y un 30 por 100.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrak aurrekoenen antzeko ezaugarriak baditu eta lan hidraulikoetarako erabili behar bada, %10 eta %40 artean murriztu behar dira koefizienteak.	Para las maderas de análogas condiciones que las anteriores, destinadas" a obras hidráulicas, se reducirán los coeficientes fijados entre un 10 y un 40 por 100.
Materiala: Egurraren teknologia
Jarraian, egurrezko bi pieza mihiztatzeko hainbat modu emango ditugu, horixe baita edozein lan egiteko oinarria.	Ponemos a continuación las diferentes maneras de ensamblar dos piezas de madera, lo cual constituye la base para realizar cualquier trabajo.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraren egoerari buruzko zalantzarik izanez gero, lan-koefizienteak zehazteko, saiakuntzak egin behar dira laborategian,	En caso de duda sobre el estado de la madera, y para determinar sus coeficientes de trabajo, deberán someterse a ensayos de Laboratorio, sobre mues-
Materiala: Egurraren teknologia
eta lanean erabiliko den egur sorta bereko laginak saiatu behar dira.	tras de la misma partida de madera que se va a emplear en obra.
Materiala: Egurraren teknologia
ZUNTZEN JARRERARIK EGOKIENA EGURREZKO PIEZEK JASAN BEHAR DITUZTEN ESFORTZUAK KONTUAN HARTUZ	POSICIONES MAS FAVORABLES DE LAS FIBRAS EN RELACIÓN CON LOS ESFUERZOS QUE DEBEN SOPORTAR LAS PIEZAS DE MADERA
Materiala: Egurraren teknologia
Jarrerarik egokienean, egurrezko piezak jasan behar dituen tentsioen planoa hazkunde-eraztunen tangentea da. Jarrerarik desegokienean, berriz, trakzioa jasaten duen gunea egurraren erdigunearen erregioan dago.	En este caso se alcanzará la posición más favorable, cuando el plano de las tensiones que soportará sea tangente a los anillos anuales; y la más desfavorable, cuando la zona de tracciones se encuentre en la región del núcleo de la madera.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurraren dentsitate erlatibo edo pisu espezifikoa zehazteko, metodo estereometrikoa erabili behar da, edo murgilketa bidezko metodoa. Egurrak zenbateko ur-bolumena kanporatzen duen neurtu behar da, eta bernizatutako probetak erabili behar dira horretarako. Emaitzak ez ditu kontuan hartzen egurraren berezko poroak.	La determinación de la densidad relativa o peso específico de las maderas, sin deducción de sus poros naturales, se realizará estereométricamente, o bien por el método de inmersión, midiendo el volumen de agua desalojado, y empleándose al objeto probetas barnizadas.
Materiala: Egurraren teknologia
Egur erretxinaduna:	Maderas resinosas:
Materiala: Egurraren teknologia
Kapitulu honek aipatzen dituen lan-koefizienteak kalitate ezin hobeko egurrari buruzkoak dira. Hortaz, zuhurki, aldatu egin behar dira beste egur mota batzuen lan-koefizienteak zehazteko, jarraian datozen arauekin bat:	Los coeficientes de trabajo especificados en el presente capítulo, se refieren a madera de perfecta calidad, debiendo variarse prudencialmente para otros tipos de madera, de acuerdo con las normas que a continuación se expresan:
Materiala: Egurraren teknologia
Urez bustitako egurra probatzeko saiakuntzak	Ensayos de las maderas embebidas con agua
Materiala: Egurraren teknologia
Ura xurgatzen duenean, egurraren mota guztietako erresistentziak txikiagotu egiten dira, eta, zenbat txikiagotzen diren zehazteko, urez busti behar da egurra, eta egoera normalean dagoen egurrarekin egiten diren saiakuntzen antzekoak egin behar dira.	La determinación de la reducción, que en sus resistencias de todo orden experimente la madera al absorber el agua, se determinará, previo su embebimiento, en forma análoga a los ensayos efectuados con madera en condiciones normales.
Materiala: Egurraren teknologia
Demagun ebakidura laukizuzeneko egurrezko habe batek sartuta duela mutur bat eta aske duela bestea, eta berdin banatutako 650 kg-ko kargari eutsi behar diola.	Una viga de madera de sección rectangular, con un extremo empotrado y el otro libre, soporta una carga uniformemente repartida de 650 Kg.
Materiala: Egurraren teknologia
Demagun egurrezko habe batek sartuta duela mutur bat eta aske duela bestea, eta mutur askean metatutako 1.500 kg-ko kargari eutsi behar diola.	Una viga de madera tiene un extremo empotrado y el otro extremo libre, y soporta una carga concentrada en el mismo de 1.500 Kg.
Materiala: Egurraren teknologia
SAIAKUNTZA MEKANIKOAK EGURRAREKIN	ENSAYOS MECíNICOS EN LAS MADERAS
Materiala: Egurraren teknologia
Demagun muturrak bermatuta dituen egurrezko habe batek 2,6 m-ko argia duela eta 1.000 kg-ko kargari eutsi behar diola erdian.	Una viga de madera, con sus extremos apoyados, tiene 2"6 m. de luz, y ha de soportar una carga centrada de 1.000 Kg.
Materiala: Egurraren teknologia
Berdin banatutako zer pisu jasan dezake muturrak bermatuta dituen eta ertzez dagoen egurrezko habeak, argia 4 m-koa bada, aldeak 14 X 9 cm-koak badira eta flexio-lanaren koefizientea 70 kg/cm2-koa bada?	¿Qué peso uniformemente repartido podrá resistir una viga de madera con sus extremos apoyados y puesta de canto, sabiendo que tiene 4 m. de luz, y los lados 14 X 9 cm. ? El coeficiente de trabajo a flexión es de 70 Kg./cm2.
Materiala: Egurraren teknologia
Demagun muturrak bermatuta dituen egurrezko habe batek 4 m-ko argia duela eta, muturretik 2,7 m-ra, 800 kg-ko kargari eutsi behar diola.	Una viga de madera, con sus extremos apoyados, tiene 4 m. de luz; y en un punto situado a 2"7 ni. del extremo, soporta una carga de 800 Kg.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko piezetan, gehieneko gezia argiaren 1/300 da.	En las vigas de madera, la flecha máxima es igual a 1/300 de la luz.
Materiala: Egurraren teknologia
Kf = flexio-lana egin behar duen egurrezko piezaren	Kf = Coeficiente de trabajo de la madera a
Materiala: Egurraren teknologia
Honela lan egiten du bernoak (ikusi 1.104.B irudia): bernoaren eta egurrezko piezaren arteko piezaren presioa ez da berdin banatzen berno osoan; aitzitik, maximoa da ertzen ondoan.	En el gráfico de la figura 1104-B observamos cómo trabaja un perno, y vemos que las presiones en la pieza central entre perno y madera, no se reparten uniformemente a lo largo del perno, sino que alcanzan su valor máximo junto a los bordes.
Materiala: Egurraren teknologia
Zuntzen norabidearekiko paraleloa den zer trakzio-esfortzu jasan dezake egurrezko pieza batek, piezaren lan-koefizientea 55 kg/cm2-koa bada eta diametroa 15 cm-koa bada?	¿Qué esfuerzo de tracción paralelo a las fibras podrá resistir una pieza de madera, sabiendo que su coeficiente de trabajo es de 55 Kg./cm2., y el diámetro de la pieza es de 15 cm?
Materiala: Egurraren teknologia
Oro har, badakigu zer P kargari eutsi behar dion guztira muntaiak eta, hortaz, kalkulatu egin dezakegu zenbaterainoko erresistentzia jasan dezakeen D diametroko bernoak. Adibidez, burdinaren eta egurraren buruaren arteko ertzetako Khm presio edo nekea 120 kg/cm2-koa bada, hau da emaitza:	Como generalmente nos dan la carga total P que tiene que sufrir la unión, hallaremos la resistencia que puede soportar un perno de un diámetro dado D, sabiendo que la presión o fatiga en los bordes entre el hierro y madera por testa, Khm, es de 120 Kg./cm2. Tendremos:
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko piezek ondo egiten diote aurre zuntzen norabidearekiko paraleloa den trakzio- edo estentsio-lanari, baina oso lan eskasa egiten dute trakzio edo estentsioa zuntzen norabidearekiko norabide normalean sortzen denean.	Las piezas de madera soportan bien el trabajo de tracción o extensión paralelo a. las fibras; pero, en sentido normal a las fibras, ese trabajo es mínimo.
Materiala: Egurraren teknologia
Lan mekaniko errepikakorra da egurraren bolumena kalkulatzea, eta oso nekagarria da.	La cubicación de las maderas es un trabajo mecánico de repetición, y muy agotador.
Materiala: Egurraren teknologia
Egurrezko habeteriak eratzen badu lurra, oholtzak zuzenean iltza daitezke habeen gainean, habe guztiak ezin berdinago badaude betiere. Habeak sestran ez badaude, berriz, habe etzanen gainean jarri behar dira oholtzak. Gutxienez 0,037 X 0,075 m neurtzen duten egur gogorrezko estrabeek eratu behar dituzte habe etzanak, eta, behar bezala ziriztatuta, soliben gainean finkatu behar dira, goiko aldea (oholtzari eutsi	?. Cuando el piso esté constituido con viguería de madera, se autorizará el clavado directo de los entarimados sobre las vigas, siempre que éstas estén perfectamente niveladas; de no ser así, se colocarán los entarimados sobre durmientes, formados por listones de madera dura de 0"037 m. por 0"075 m. de dimensiones mínimas, y fijados sobre las viguetas convenientemente acuñadas, a fin de presentar perfectamente nivelada la
Materiala: Egurraren teknologia

egur > madera (6 testuinguru)

eu testuak	es testuak
Egurra erabiliz gero babes-estaldura bat erabiltzen bada, ez du materialaren akatsak atzematea galarazi behar.	En caso de utilizar madera, si se usa un revestimiento de protección, no debe impedir la detección de los defectos del material.
Materiala: Segurtasun praktikoa eraikuntza-obretan
Metalezko edo egurrezko gidariak finkatu ondoren, segurtasun-sareak jarriko dira, liburu motako eskailerak erabiliz.	Una vez realizado el montaje de las guías metálicas o de madera, se procederá a la colocación de las redes de seguridad, utilizando escaleras de libro.
Materiala: Segurtasun praktikoa eraikuntza-obretan
Sareak kale osoan zehar jarri direnean eusteko puntuak finkatuko dira; egurrezko gidarien edo metalezko hagaxken alboetako aurpegietan iltzeak josi eta haien artean metro bateko tartea utzi behar da (hobe da iltzeak finkatu aurretik oholak lurrean bermatzea).	Una vez colocadas las redes en toda la calle, se fijarán puntos intermedios de sujeción mediante clavos dispuestos cada metro en las caras laterales de las guías de madera o varillas metálicas (mejor colocar los clavos con los tablones en el suelo).
Materiala: Segurtasun praktikoa eraikuntza-obretan
Doitasun handiz jarri behar ditugu aurremarkoak; hala, beruna eta nibelak ondo zaindu behar ditugu, eta egurrak okertuta geratzen ez direla ziurtatu.	Su colocación ha de ser pulcra respetando los plomos y niveles e intentando que las maderas no se tuerzan.
Materiala: Igeltserotza
Hagatxoak goiko ilaretan jar ditzakegu, egurra kentzen dugunean, masatik kanpo aterata ez geratzeko.	Las varillas se pueden colocar en hiladas superiores, ya que cuando se retire la madera podrían verse asomando por la masa.
Materiala: Igeltserotza
Gerta liteke aurreko mendearen amaieran eraikitako etxebizitza baten sabai aizuna eraistea hura zaharberritzeko asmoz, eta forjatuari erreparatu ondoren, konturatzea garai hartan erabili ohi ziren egurrezko habeak erabat pipiak jota daudela.	Imaginar que se está derribando el cielo-raso de una vivienda construida a finales del siglo pasado, para proceder a su rehabilitación, y tras observar el forjado se detecta que las vigas de madera, propias de esa época, están gravemente afectadas por la carcoma.
Materiala: Proiektuak

3

eu egur

Nekazaritza

egur > madera (27 testuinguru)

eu testuak	es testuak
Egurra desintegrazio-industriara bideratuko bada, narriadura hori ez da garrantzitsua; baina gainerako kasuetan –zerratzeko, desbiribiltzeko edo zutoinak eta enborkiak egiteko bada–, onartezina izan daiteke, ohol-enbor basala kaltetu dezakeelako, eta horixe da zuhaitzaren zatirik baliotsuena.	En el caso de que el destino de la madera sea la industria de desintegración, este deterioro no es un inconveniente pero en los demás casos (aserrío, desenrollo, postes y apeas) puede ser inaceptable al afectar a la troza basal, parte más valiosa del árbol.
Materiala: Nekazaritza
Xafla irmoagoa denez, makinista gehiago hurbildu daiteke lurrera eta, beraz, fustearen zentimetro gehiago aprobetxa ditzake. Egur kopuru hori, batzuetan, ustiapenaren bolumenaren % 5 izatera iristen da.	La mayor robustez de la cuchilla hace que el maquinista no tenga tanto reparo en aproximarse al suelo y por tanto aproveche unos centímetros más de fuste lo que supone una cantidad de madera que en algún caso llega al 5% del total del volumen de la explotación.
Materiala: Nekazaritza
Eskuarki, Espainiako baso-inguruetan, prozesatzaile terminoa erabiltzen da egurra ipurditik mozten eta prozesatzen duten makinak adierazteko, hau da, biltzeko makinak	Popularmente, en los medios forestales españoles, se emplea de forma generalizada el término procesador o procesadora para referirse a las máquinas que apean y procesan la madera es decir, a las cosechadoras.
Materiala: Nekazaritza
Haien berezitasuna da basoan sartu eta motzondoan bertan dagoen egurreraino edo baso barneko bilketa-guneraino irits daitezkeela.	Se caracterizan por la posibilidad de introducirse en el monte y acceder a la madera situada a pie de tocón o en las zonas de reunión dentro del monte
Materiala: Nekazaritza
Basoko traktore bat da, egurra prozesatzeko bereziki sortua.	Es un tractor forestal especialmente concebido para la función de procesado de la madera
Materiala: Nekazaritza
Ildaskak edo heltze-puntak dituzten arrabol metalikoak. Irtenbide honen bidez itsaspen handia lortzen da, baina presio handiaren eraginez, puntak edo ildaskak egurrean sartzen dira eta kalteak eragiten dituzte.	Rodillos metálicos con estrías o puntas de agarre Esta solución ofrece una gran adherencia pero la presión es tan grande que las puntas o las estrías penetran en la madera deteriorándola.
Materiala: Nekazaritza
Horrek bide ematen die orban urdinak uzten dituzten onddoei hortaz, akats horrek egurraren balioa gutxitzen ez duenean erabiliko dira: adibidez, partikula eta zuntzezko taulen industriarako edo sulfato-zelulosa lortzeko denean.	Eso facilita la invasión del azulado, por lo que deben utilizarse cuando este defecto no devalúe la madera como es el caso de aquella con destino en la industria de tableros de partículas o fibras así como en la de celulosa al sulfato.
Materiala: Nekazaritza
Gomazko arrabolak pneumatikoak nahiz solidoak. Zailagoa da itsaspen ona lortzea, baina honelakoek ez dute egurra kaltetzen.	Rodillos de goma bien neumáticos o bien sólidos La consecución de una buena adherencia es más difícil, aun que tienen la ventaja de no causar deterioro a la madera
Materiala: Nekazaritza
Egurraren xedea zerratze- edo desbiribiltze-industria denean erabili behar dira.	Se deben utilizar cuando el destino de la madera sea la industria de aserrado o la de desenrollo.
Materiala: Nekazaritza
Bien arteko irtenbidea da; izan ere, egurraren gainean egiten duen presioa azalera handiagoan banatzen da, eta gehienetan itsaspen onargarria lortzen du.	Es una solución intermedia entre ambos, pues la presión que realiza sobre la madera se reparte en una mayor superficie proporcionando una adherencia aceptable en la mayoría de los casos.
Materiala: Nekazaritza
Egurra desintegrazio-industriara bideratzen denean, trontzaketaren luzerak ez du zerikusirik zuhaitzaren ezaugarriekin, eta garraioa merkea izan dadila bilatzen da soilik; hortaz, automatikoki egin ohi da.	Cuando la madera se destina a la industria de desintegración, la longitud de tronzado es independiente de las características del árbol y se busca únicamente la economía de transporte por lo que se suele realizar automáticamente.
Materiala: Nekazaritza
Egurraren xedea zerratzeko, desbiribiltzeko edo hesolak egiteko industria denean, ohol-enborren luzera izango da eraldaketan kalitateari edo kantitateari dagokionez errendimendu handiena ateratzeko aukera ematen duena. Hortaz, luzera hori hainbat faktoreren araberakoa izango da: fusteen zuzentasunaren, konikotasunaren	Cuando la madera tiene como destino las industria de aserrío, desenrollo o postes la longitud de las trozas será aquella con la que se obtenga un mayor rendimiento en calidad o cantidad durante su transformación, y por tanto, dependerá de la rectitud de los fustes de su conicidad
Materiala: Nekazaritza
Prozesatzaile batzuetan andel txiki bat dago trontza-zerraren ondoren edo horren azpian, trontzatuta dagoenean egurra pilatzeko.	En algunas procesadoras, a continuación, o debajo de la tronzadera, se dispone un pequeño depósito donde la madera una vez tronzada se va apilando.
Materiala: Nekazaritza
Andela beteta dagoenean, azpitik irekitzen da eta egurra pilatuta eta ongi bilduta uzten du lurrean	Cuando el depósito encuentra completo, se abre por su fondo y deja apilada la madera perfectamente reunida sobre terreno" target="_blank">terreno
Materiala: Nekazaritza
Halako andelak egurra desintegratze-industriara bideratuko denean erabiltzen dira soilik, kasu horretan egur guztiak luzera bera duelako.	El apilado en estos depósitos suele hacerse únicamente cuando la madera tiene como destino la industria de desintegración, dado que en este caso toda la madera tiene la misma longitud
Materiala: Nekazaritza
Ohol-enborren bat zerratze-industriara bideratuko bada (tamaina erdiko zuhaitzen ohol-enbor basalekin jokatu ohi da horrela), egurra zuzenean igarotzen da trontza-zerratik lurrera horretarako, andelaren azpialde erdia bi noranzkoetan eraits daiteke: lurrerantz egiten duenean, pilatutako egur guztia lurrera erortzen da; baina gorantz egiten duenean, alde batetik pilatutako egurrari eusten dio, eta bestetik, ohol-enbor zerratu berria lurrera erortzea ahalbidetzen du.	Cuando alguna troza tenga como destino la industria de aserrado (como suele ocurrir con las trozas básales de árboles de tamaño medio , la madera pasa directamente de la tronzadera al suelo para lo cual el depósito posee medio fondo abatible en los dos sentidos cuando se abate hacia el terreno toda la madera apilada cae, pero cuando se abate hacia arriba permite, por una parte sujetar la madera anteriormente apilada, y por otra que caiga al suelo la troza recién serrada
Materiala: Nekazaritza
1.3.2.3.- Egurra prozesatzailearekin lantzeko jardunbidea	1.3.2.3.- El procedimiento operativo de la elaboración de madera mediante procesadora.
Materiala: Nekazaritza
Bi makinek zerrendatan biltzen dute egurra eta zerrenda bakoitzaren zabalera garabiaren ekintza-erradioarena halako bi da. Xede horretarako dira erabilgarriak pisu handiko makina horiek; izan ere, euren potentziak tamaina handiko zuhaitzak maneiatzeko aukera ematen die, erraz mugitzen direlako lur hezeetan (eta iparraldean oso ohikoak dira horrelako lurrak , eta 360 graduan biratzeko ahalmena dutelako. Azken ahalmen horren bidez egurra aurrealdean hartu eta atzealdean pilatu dezakete; hala, makinaren aurreko pista libre uzten dute aurrera jarraitu ahal izateko.	Ambas máquinas trabajan cosechando madera por fajas, de anchura igual al doble del radio de acción de la grúa Para este fin son útiles estas máquinas pesadas, por su potencia que les permite manejar árboles grandes, por su movilidad en los terrenos húmedos tan frecuentes en el norte, y por su capacidad de girar 360°, que le permite coger madera por su frente y moverla para apilarla en su trasera, dejando libre la pista delante de la máquina para proseguir su avance.
Materiala: Nekazaritza
Hala ere, han ere ez dira oso ohikoak; izan ere, orduko kostu txikiagoa duten makina sinpleak erabil daitezke egurra ateratzeko. Gainera, egurra ateratzen den bitartean ipurditik mozteko eta prozesatzeko lanak geldiarazteak asko igo ohi ditu kostuak	Aún allí, no son máquinas muy comunes, dado que el desembosque se puede llevar a cabo por medio de máquinas sencillas, con un coste horario reducido, y el hecho de paralizar las labores de apeo y procesado mientras se saca la madera suele representar un incremento de costes difícil de asumir.
Materiala: Nekazaritza
Makina honek adarrak mozten eta egurra garraiatzen du, eskuarki fuste osoan eta arraste bidez	Es una máquina que desrama y transporta la madera generalmente en fuste completo y por arrastre
Materiala: Nekazaritza
Ipurditik mozten eta egurra ateratzen du, zuhaitz osoko sistemaren bidez Zuhaitzak arraste edo esekidura bidez garraia ditzake.	Lleva a cabo las funciones de apeo y desembosque de la madera por el sistema de árbol completo, pudiendo transportar los árboles por arrastre o suspensión.
Materiala: Nekazaritza
Aurrekoaren antzekoa da, mozteko buruan arrabol elikatzaile eta adarrak mozteko xafla batzuk gehituta. Hortaz, makinak ipurditik moztu, adarrak moztu, egurra fuste osoetan atera, eta zamatze-tokira edo pistaren bazterrera eramaten du.	Es una máquina análoga a la precedente, a la que se incorpora en el cabezal de corte unos rodillos alimentadores y unas cuchillas desramadoras, con lo que la maquina apea desrama y saca la madera en forma de fustes enteros hasta cargadero o borde de pista
Materiala: Nekazaritza
Segurtasuneko jantziak erabili behar dira (kaskoa belarri-babesa, kabinako zarata 85 dB baino handiagoa bada; olio hidraulikoarekiko erresistentzia duten eskularruak egurra edo materialak manipulatzeko; segurtasun-botak; garbiketa-elementuak eta lehen sorospenetarako botika-kutxa .	Se debe emplear vestimenta de seguridad (casco protectores para los oídos excepto si el ruido en la cabina es inferior a los 85 dB, guantes resistentes al aceite hidráulico para manipular madera o materiales botas de seguridad elementos de limpieza y botiquín de primeros auxilios .
Materiala: Nekazaritza
Gidariak behar bezala babestuta egon behar du, egurra makinarekin manipulatzeak ekar ditzakeen zauri-arriskuen aurka.	El tractorista debe estar adecuadamente protegido contra los riesgos de heridas al manipular la madera con la máquina.
Materiala: Nekazaritza
Bastidorearen gainean, gorotza eramango duen kutxa dago muntatuta (korrosio arriskua dela eta, hondoa eta aldeak egurrezkoak izatea komeni da).	Sobre el bastidor va montada la caja en cuyo interior se cargará el estiércol (por el peligro de corrosión, conviene que sean de madera fondo y laterales).
Materiala: Nekazaritza
Karga kaxa atoi normal batenaren berdina da; hondoa metalikoa edo egurrezkoa izan daiteke eta alboak kanporantz tolesgarriak, izan ere, horrek zamalanak errazten ditu banagailua atoi gisa erabiltzen denean.	La caja de carga es la de un remolque normal, con el fondo metálico o de madera y con laterales plegables hacia el exterior, de forma que se facilita la carga y descarga de materiales cuando el repartidor es utilizado como remolque
Materiala: Nekazaritza
Zerra enborrean jarri aurretik, motorraren biraketa abiadura oso handia izango da, hortzak ez daitezen egurrean trabatu eta ez dezaten makina herrestan eraman.	Antes de aplicar la sierra al tronco el motor deberá funcionar muy revolucionado para evitar que los dientes se traben en la madera y arrastren consigo la máquina.
Materiala: Nekazaritza

GAI GUZTIAK
Administrazioa
Arteak
Biologia
Ekonomia eta Enpresa
Eraikuntza, Hirigintza
Erlijioa
Filosofia
Garraioa, Posta, Telekomunikazioak
Geografia
Geologia
Historia, Gai militarrak
Hizkuntzalaritza, Literatura
Industria
Informatika
Informazio-zientziak, Dokumentazioa
Izenak, Tituluak
Kimika eta Fisika
Kirola, Jokoak, Aisia
Laburtzapenak
Matematika eta Estatistika
Medikuntza
Merkataritza, Lan-harremanak
Nekazaritza, Arrantza
Politika, Soziologia, Antropologia
Psikologia, Pedagogia
Zuzenbidea

Terminoa		Egoera:
Eremu-zuhaitza
Terminoaren iturria

	Terminoen bilaketa
	Indizea
	Idatzi bilatu nahi diren hitzak